Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố quyết định rút Mỹ khỏi Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO) vào ngày 22-6, dự kiến có hiệu lực từ ngày 31-12-2026. Lý do được ông Trump đưa ra là UNESCO theo đuổi các giá trị không phù hợp với chính sách “nước Mỹ trước tiên”. Đây không phải là lần đầu tiên Mỹ thực hiện động thái này, vì vào nhiệm kỳ đầu của ông Trump, Mỹ cũng đã rút khỏi UNESCO và sau đó được nối lại dưới thời Tổng thống Joe Biden.
Phát ngôn viên Nhà Trắng Anna Kelly giải thích rằng quyết định rút khỏi UNESCO của ông Trump xuất phát từ việc tổ chức này ủng hộ các giá trị văn hóa và xã hội bị cho là chia rẽ, không phù hợp với chính sách mà người dân Mỹ đã chọn. Bộ Ngoại giao Mỹ cũng khẳng định việc tiếp tục ở lại UNESCO không mang lại lợi ích quốc gia, do tổ chức này được cho là thúc đẩy chủ nghĩa toàn cầu và chương trình nghị sự với màu sắc ý thức hệ trái ngược với chính sách đối ngoại ưu tiên nước Mỹ.
Trước quyết định này, Tổng Giám đốc UNESCO Audrey Azoulay bày tỏ sự tiếc nuối nhưng cũng cho biết đã lường trước và có sự chuẩn bị. Bà Azoulay nhấn mạnh rằng Mỹ chỉ đóng góp khoảng 8% vào ngân sách của UNESCO và tổ chức đã đa dạng hóa nguồn tài trợ, giảm sự phụ thuộc vào một quốc gia.
Về phần mình, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron lên tiếng trên mạng xã hội X, thể hiện sự ủng hộ không lay chuyển đối với UNESCO, tổ chức mà ông Macron gọi là “người bảo vệ phổ quát của khoa học, đại dương, giáo dục, văn hóa và di sản thế giới”. Ông Macron cũng nhấn mạnh rằng việc Mỹ rút khỏi UNESCO sẽ không làm suy yếu cam kết của Pháp đối với các giá trị mà tổ chức này đang bảo vệ.
UNESCO cho biết việc Mỹ rút khỏi tổ chức này có thể ảnh hưởng đến một số chương trình được Washington tài trợ. Tuy nhiên, tổ chức cũng bày tỏ tin tưởng vào khả năng thích ứng và duy trì hoạt động bất chấp những thay đổi trong thành phần quốc gia tham gia.