Chính phủ Hoa Kỳ thông báo sẽ rút khỏi Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO) trong vòng hai năm tới. Quyết định này được đưa ra do tổ chức quốc tế này bị cho là đã theo đuổi các mục tiêu văn hóa và xã hội gây chia rẽ, cùng với việc tập trung quá mức vào các Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên Hợp Quốc.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ, Tammy Bruce, cho biết quyết định rút khỏi UNESCO xuất phát từ việc tổ chức này không còn phù hợp với chính sách đối ngoại ‘Nước Mỹ trên hết’ của chính quyền Tổng thống Donald Trump. Chính sách này ưu tiên lợi ích của Mỹ và đặt ra những yêu cầu cao hơn cho các tổ chức quốc tế mà Mỹ tham gia.
Trước đó, Phó phát ngôn viên Nhà Trắng, Anna Kelly, cũng nhấn mạnh rằng UNESCO đã ủng hộ các mục tiêu văn hóa và xã hội quá cấp tiến, gây chia rẽ và đi ngược lại với chính sách mà người Mỹ đã bỏ phiếu. Những tuyên bố này cho thấy sự bất đồng sâu sắc giữa Mỹ và UNESCO về các vấn đề toàn cầu.
Quyết định rút khỏi UNESCO sẽ có hiệu lực vào cuối tháng 12 năm 2026, theo quy định trong điều lệ của tổ chức. Động thái này dự kiến sẽ gây ảnh hưởng lớn đến UNESCO, một cơ quan có trụ sở tại Paris, được thành lập sau Thế chiến II để thúc đẩy hòa bình thông qua hợp tác quốc tế trong giáo dục, khoa học và văn hóa.
Tổng giám đốc UNESCO, Audrey Azoulay, bày tỏ sự tiếc nuối về quyết định của Tổng thống Donald Trump khi rút Mỹ khỏi tổ chức. Tuy nhiên, bà cũng cho biết rằng quyết định này không có gì đáng ngạc nhiên và UNESCO đã chuẩn bị cho điều đó. Bà Azoulay hy vọng rằng Mỹ sẽ tiếp tục tham gia và đóng góp vào các hoạt động của UNESCO trong tương lai.
Tổng thống Trump trước đó đã rút Mỹ khỏi nhiều tổ chức quốc tế, bao gồm Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc, thỏa thuận khí hậu toàn cầu và thỏa thuận hạt nhân Iran. Tuy nhiên, Tổng thống Joe Biden sau đó đã đảo ngược các quyết định này và đưa Mỹ trở lại UNESCO, WHO và thỏa thuận khí hậu.
UNESCO nổi tiếng với việc công nhận các Di sản Thế giới, một chương trình giúp bảo tồn và phát huy giá trị của các di tích lịch sử và văn hóa trên toàn thế giới. Mỹ đã từng gia nhập UNESCO vào năm 1945, nhưng rút lui vào năm 1984 do cáo buộc về quản lý tài chính yếu kém và tư tưởng thiên vị chống Mỹ. Mỹ quay trở lại UNESCO vào năm 2003 dưới thời Tổng thống George W. Bush, sau khi tổ chức thực hiện các cải cách cần thiết.
Hiện tại, Washington đóng góp khoảng 8% tổng ngân sách của UNESCO, giảm từ mức khoảng 20% vào thời điểm ông Trump lần đầu tiên rút Mỹ khỏi cơ quan này. Việc Mỹ rút khỏi UNESCO sẽ tạo ra một thách thức tài chính và chính trị cho tổ chức này, cũng như làm nổi bật những khác biệt về quan điểm và chính sách giữa Mỹ và các nước khác trên thế giới.