Trong bối cảnh công nghệ số đang phát triển không ngừng, việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong bảo tồn di sản văn hóa đã trở thành một xu thế tất yếu. Mới đây, Trung tâm Lưu trữ Quốc gia IV đã đạt được những kết quả đáng kể trong việc ứng dụng AI vào công tác bảo tồn mộc bản triều Nguyễn – một di sản tư liệu thế giới được UNESCO công nhận. Sự kiện này không chỉ góp phần bảo tồn và phát huy giá trị của mộc bản triều Nguyễn mà còn giúp công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ, dễ dàng tiếp cận và tìm hiểu di sản quý giá của dân tộc.

Mộc bản triều Nguyễn là một trong những bộ tài liệu lịch sử quan trọng nhất của Việt Nam, bao gồm 33.976 tấm mộc bản được lưu trữ tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia IV. Tuy nhiên, sau thời gian dài, nhiều mộc bản đã bị xuống cấp và hư hại do tác động của môi trường và điều kiện khách quan. Để giải quyết vấn đề này, Trung tâm đã chủ động phối hợp với các chuyên gia và kỹ sư công nghệ để triển khai ứng dụng AI vào công tác số hóa và lưu trữ mộc bản.

Theo nhà nghiên cứu Minh Đạo, việc đưa AI vào công tác bảo tồn mộc bản triều Nguyễn phản ánh tư duy đổi mới trong việc lưu giữ và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc. AI có thể hỗ trợ số hóa các hiện vật, tài liệu cổ bằng công nghệ quét 3D, phục dựng các công trình kiến trúc bị hư hại, tái tạo những giá trị văn hóa đang có nguy cơ mai một. Không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc lưu trữ và bảo tồn, AI còn hỗ trợ việc lan tỏa di sản văn hóa đến công chúng thông qua các ứng dụng thực tế ảo, thực tế tăng cường và chatbot hướng dẫn du lịch.

Việc ứng dụng AI trong bảo tồn di sản văn hóa cũng đối mặt với không ít thách thức, trong đó vấn đề dữ liệu là một trở ngại lớn. Nhiều tư liệu di sản chưa được số hóa đầy đủ hoặc bị thiếu hụt thông tin, gây khó khăn cho AI trong việc phân tích và tái tạo. Bên cạnh đó, sự chính xác trong việc diễn giải và truyền tải nội dung văn hóa cũng là một thách thức. Để phát huy tối đa tiềm năng của AI trong bảo tồn di sản văn hóa, nhà nghiên cứu Minh Đạo nhấn mạnh rằng cần có chiến lược đầu tư bài bản vào việc xây dựng kho dữ liệu số về di sản văn hóa, với yêu cầu cao về tính chính xác, đầy đủ và hệ thống.

Sự phối hợp chặt chẽ giữa các chuyên gia văn hóa, nhà nghiên cứu lịch sử và đội ngũ kỹ sư công nghệ là yếu tố then chốt để phát triển các mô hình AI có khả năng tiếp cận đúng bản chất, truyền tải trung thực tinh thần và giá trị của di sản. TS Phạm Quốc Quân, Ủy viên Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia, cũng nhận định rằng ứng dụng công nghệ trong bảo tồn và lan tỏa giá trị di sản là một xu thế tất yếu. Tuy nhiên, để ứng dụng công nghệ vào trưng bày một cách hiệu quả, điều quan trọng nhất vẫn là công tác nghiên cứu. Những di vật, cổ vật – vốn là thành phần của di sản văn hóa vật thể – cần được tìm hiểu kỹ lưỡng để kể lại câu chuyện của chúng một cách chính xác và sâu sắc.

Trước những thách thức và cơ hội trong việc ứng dụng AI trong bảo tồn di sản văn hóa, các chuyên gia và nhà nghiên cứu đang kỳ vọng vào một tương lai mà công nghệ sẽ giúp bảo tồn và phát huy giá trị của các di sản văn hóa Việt Nam. Thông qua việc ứng dụng AI, di sản văn hóa Việt Nam sẽ được giới thiệu đến công chúng một cách rộng rãi và sinh động hơn, giúp thế hệ trẻ tiếp cận và tìm hiểu về di sản quý giá của dân tộc.

VietnamPlus đưa tin về những nỗ lực trong việc ứng dụng công nghệ vào bảo tồn di sản văn hóa, bao gồm cả mộc bản triều Nguyễn. Công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa đang được triển khai một cách tích cực và hiệu quả.

Chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ban hành một loạt các sắc lệnh hành pháp liên quan đến trí tuệ nhân tạo (AI), trong đó có những chỉ thị gây ra nhiều tranh cãi và ảnh hưởng trực tiếp đến các công ty công nghệ. Những quy định mới này tạo ra một hàng rào pháp lý đáng kể cho các doanh nghiệp muốn cung cấp sản phẩm AI cho chính phủ Mỹ.

Các công ty công nghệ sẽ phải chứng minh rằng các sản phẩm AI của họ, chẳng hạn như chatbot, không bị ảnh hưởng bởi các ý thức hệ xã hội. Kế hoạch phát triển AI của Tổng thống Trump đặt mục tiêu chống lại sự thống trị của AI do Trung Quốc dẫn đầu và củng cố các giá trị của Mỹ. Các nhà cung cấp AI hàng đầu như Google và Microsoft sẽ phải tiết lộ các chính sách nội bộ chi tiết mà họ sử dụng để hướng dẫn và điều chỉnh các chatbot của mình.

Nhằm duy trì hợp đồng với chính phủ, các công ty này cũng phải thực hiện việc tự kiểm duyệt. Sắc lệnh của ông Trump đặc biệt nhắm vào những nỗ lực của các công ty công nghệ trong việc tích hợp các khái niệm như lý thuyết chủng tộc phản biện, phân biệt giới tính, và các định kiến vô thức vào các mô hình AI của họ. Việc này đặt ra một thách thức lớn cho các công ty công nghệ trong việc định hình hành vi của các mô hình ngôn ngữ lớn.

Các chuyên gia nhận định rằng việc tuân thủ các quy định mới sẽ cực kỳ khó khăn đối với các công ty công nghệ. Sắc lệnh của Tổng thống Trump áp dụng một biện pháp mềm mỏng hơn nhưng vẫn có tính cưỡng chế, bằng cách sử dụng các hợp đồng liên bang làm đòn bẩy. Điều này tạo ra áp lực mạnh mẽ buộc các công ty phải tự kiểm duyệt để duy trì sự ủng hộ từ chính phủ.

Trước sắc lệnh mới, các công ty công nghệ lớn vẫn tỏ ra thận trọng và chưa đưa ra phản ứng chính thức. Việc thực hiện các quy định này sẽ cần được theo dõi và đánh giá trong thời gian tới để thấy rõ tác động cụ thể lên ngành công nghiệp AI và mối quan hệ giữa chính phủ với các công ty công nghệ.

Thêm thông tin về điều này có thể được tìm thấy trên các trang tin tức công nghệ.

Trong bối cảnh công nghệ đang phát triển không ngừng, các quy định về AI đang ngày càng được chú trọng. Hãy theo dõi các cập nhật mới nhất để hiểu rõ hơn về sự phát triển của lĩnh vực trí tuệ nhân tạo và tác động của nó lên xã hội.

Ẩn mình trên sườn núi Ngự, thuộc thôn Chè Trình, xã Thanh Tâm, huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam, Chùa Cây Thị là một ngôi chùa cổ kính với lịch sử hàng trăm năm. Không chỉ mang giá trị tâm linh sâu sắc, chùa còn gắn liền với nhiều công trình kiến trúc mang dấu ấn lịch sử. Biểu tượng đặc biệt làm nên tên gọi của chùa chính là cây thị cổ thụ với niên đại gần 400 năm, nằm ngay bên cạnh chùa.

Vị trí đắc địa của Chùa Cây Thị cách trung tâm thành phố Phủ Lý khoảng 16km và chỉ mất chưa đầy hai giờ di chuyển từ Hà Nội để đến được nơi đây. Sự yên tĩnh và thanh tịnh của chùa tạo nên một không gian lý tưởng cho những ai tìm kiếm sự bình an, một nơi để thoát khỏi những ồn ào và bộn bề của cuộc sống hàng ngày.

Gần đây, YooLife – mạng xã hội thực tế ảo, đã tái hiện chân thực hình ảnh Chùa Cây Thị trên nền tảng số của mình. Dự án này là một phần của nỗ lực lưu trữ và làm sống dậy giá trị lịch sử hơn 4000 năm bằng công nghệ VR, AR, AI, Chatbot,… Với công nghệ VR360 toàn cảnh, người dùng có thể tự do khám phá không gian chùa như thể đang hiện diện tại đó, tận hưởng không khí trong lành và cảm nhận sự trang nghiêm của nơi thờ tự.

Mỗi chi tiết từ mái chùa cong vút, pho tượng phật nghiêm trang, vườn cây xanh tươi đến cây thị cổ 400 năm tuổi đều được dựng lại chân thực, sắc nét với độ phân giải cao. Người dùng cũng có thể tiếp cận thư viện ảnh – video tư liệu quý, ghi lại các lễ hội Phật giáo, phong cảnh bốn mùa thay đổi, hoạt động trùng tu – tôn tạo và khoảnh khắc đời thường gắn với Chùa Cây Thị. Qua đó, giúp thế hệ trẻ và những người yêu văn hóa có cơ hội tìm hiểu và khám phá di sản văn hóa của dân tộc.

Sự kiện này không chỉ giúp bảo tồn di tích văn hóa mà còn cho phép người dùng trong và ngoài nước trải nghiệm hành trình tham quan chùa bất cứ lúc nào, ở bất cứ đâu, chỉ với một thiết bị có kết nối mạng. Điều này mở ra một cánh cửa để kết nối giữa các thế hệ và giữa các cộng đồng, giúp lan tỏa giá trị của văn hóa và tâm linh đến với nhiều người hơn.