Cụm đền cổ Ta Muen và đền Preah Vihear, tọa lạc trên dãy núi Dangrek, là những di sản lịch sử quý giá với niên đại hàng nghìn năm và đã trở thành tâm điểm của cuộc tranh chấp lâu dài giữa Campuchia và Thái Lan. Cụm đền Ta Muen bao gồm ba ngôi đền: Ta Muen Thom, Ta Muen Toch và Ta Kwai, trong đó Ta Muen Thom là ngôi đền lớn nhất và nổi tiếng nhất.

Ngày 24/7 vừa qua, giao tranh đã nổ ra tại khu vực này sau khi phát ngôn viên quân đội Campuchia, ông Maly Socheata, cáo buộc binh sĩ Thái Lan vi phạm thỏa thuận và tiến vào khu vực đền, thậm chí còn rào dây thép gai xung quanh, ngăn cản du khách tiếp cận. Sự việc này một lần nữa làm dấy lên căng thẳng giữa hai quốc gia láng giềng.

Đền Ta Muen Thom, được xây dựng dưới thời vua Udayadityavarman II (trị vì từ năm 1050 – 1066), là một phần quan trọng của tuyến đền cổ nối liền Angkor (Campuchia) với Phimai (Thái Lan). Campuchia tuyên bố chủ quyền đối với ngôi đền này dựa trên biên giới thời Đế quốc Khmer, trong khi Thái Lan lại khẳng định rằng đền nằm trong lãnh thổ của mình.

Ngôi đền này được xây dựng bằng đá ong và sa thạch, với kiến trúc hình chữ nhật hướng về phía nam, một điểm hiếm thấy trong kiến trúc Khmer. Trong khuôn viên đền, du khách có thể tìm thấy tượng thần bò Nandi và khối đá tự nhiên tượng trưng cho linga, biểu trưng cho sức sống sáng tạo của Shiva.

Bên cạnh đó, đền Ta Muen Toch, nằm cách đền Ta Muen Thom khoảng 300m, là điểm dừng chân thứ hai trong cụm ba ngôi đền Khmer cổ nằm sát biên giới Thái Lan – Campuchia. So với đền chính Ta Muen Thom, Ta Muen Toch có quy mô nhỏ hơn và được xây dựng bằng đá sa thạch với kiến trúc đơn giản.

Đền Ta Kwai, cách cụm đền Ta Muen Toch khoảng 10km về phía đông nam, hiện chỉ còn lại vài bức tường đá và nền móng, ẩn giữa rừng. Sự hoang sơ và tách biệt ấy lại khiến nơi đây thu hút những du khách ưa khám phá và đam mê khảo cổ.

Về phần đền Preah Vihear, cách đền Ta Muen Thom khoảng 110km, là ngôi đền Hindu thế kỷ 11 nằm trên đỉnh dãy Dangrek, ở độ cao 525m. Với giá trị lịch sử và kiến trúc đặc biệt, Preah Vihear được mệnh danh là ‘vua của những ngôi đền trên núi’ và từng được chuyên trang du lịch Lonely Planet xếp vào danh sách ’10 điểm đến không thể bỏ qua khi tới Campuchia’.

Mối quan hệ giữa Campuchia và Thái Lan về vấn đề này trở nên căng thẳng từ năm 2008, khi UNESCO công nhận Preah Vihear là di sản thế giới. Tranh chấp chủ quyền leo thang thành xung đột vũ trang đã khiến nhiều người thương vong. Cụm đền Ta Muen và đền Preah Vihear không chỉ là điểm đến mang tính lịch sử văn hóa mà còn là biểu tượng của lòng tự tôn dân tộc và công cụ chính trị nội bộ, khiến tranh chấp giữa Thái Lan và Campuchia chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.

Trong những ngày tháng 7 đầy ý nghĩa, tại biên giới phía Tây xứ Huế, không chỉ là nơi mồ hôi của các cán bộ, chiến sĩ đang làm nhiệm vụ bảo vệ biên cương thấm đẫm, mà còn là nơi tình người ấm áp qua những việc làm thiết thực và đầy ý nghĩa tri ân các thế hệ đi trước. Những người đã cống hiến và hy sinh vì độc lập, chủ quyền Tổ quốc, lan tỏa tinh thần ‘Uống nước nhớ nguồn’, ‘Đền ơn đáp nghĩa’ giữa đại ngàn Trường Sơn.

Tại xã A Lưới4, thành phố Huế, vào sáng sớm, khuôn viên Đài tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ đã rực rỡ sắc cờ. Cán bộ, nhân viên, Trí thức trẻ tình nguyện (TTTTN) Đoàn Kinh tế – Quốc phòng92, Quân khu4 đã nô nức làm đẹp Đài tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ. Mọi người đã miệt mài làm việc với tinh thần trách nhiệm tri ân cao nhất, không ai bảo ai, tự nguyện thực hiện các công việc như cắt cỏ, vệ sinh xung quanh, lau chùi bia tưởng niệm.

Thiếu tá QNCN Nguyễn Trung Kiên, Nhân viên Đội Sản xuất2, người đang cẩn thận vệ sinh bia tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ, chia sẻ: ‘Chúng tôi muốn bằng những việc làm nhỏ nhưng xuất phát từ lòng biết ơn, thể hiện tình cảm sâu sắc với những người đã ngã xuống cho Tổ quốc. Đài tưởng niệm không chỉ là nơi lưu danh liệt sĩ, mà còn là biểu tượng tinh thần kiên trung để thế hệ trẻ chúng tôi hướng về…’

Hướng tới kỷ niệm 78 năm ngày Thương binh, liệt sĩ (27/7), Đoàn Kinh tế – Quốc phòng92 còn tổ chức các đoàn công tác đến thăm và tặng quà các gia đình chính sách, người có công với cách mạng, neo đơn trên địa bàn. Tại nhà anh hùng LLVT Hồ Đức Vai, tổ dân phố4, xã A Lưới2, thành phố Huế, cán bộ, nhân viên, TTTTN đã đến tận nơi trao quà và thăm hỏi sức khỏe. Ông Hồ Đức Vai xúc động nói: ‘Tôi năm nay cũng yếu rồi, nhưng thấy bộ đội vẫn nhớ, vẫn đến thăm nom, lòng tôi ấm lắm…’.

Tiếp đó, Đoàn cũng đến thăm anh hùng LLVT Hồ Can Lịch, Hồ Thị Đơm trên địa bàn xã A Lưới2. Thực hiện mô hình ‘Đảng viên kết nghĩa, giúp đỡ hộ nghèo’, các chi bộ, cán bộ, đảng viên, nhân viên các cơ quan, đơn vị thuộc Đoàn Kinh tế – Quốc phòng92 cũng đến thăm, tặng quà cho các gia đình chính sách, gia đình có hoàn cảnh khó khăn mà chi bộ, đảng viên kết nghĩa, giúp đỡ.

Theo Thiếu tá Hoàng Anh Tuấn, Cán bộ Đội sản xuất3, thời gian qua, chi bộ và đảng viên Đội sản xuất3 kết nghĩa giúp đỡ 5 hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn. Nhân dịp này đơn vị đến thăm hỏi, tặng quà giúp đỡ gia đình có công với cách mạng có hoàn cảnh khó khăn, góp phần giúp họ vơi đi những nỗi đau mất mát, vươn lên trong cuộc sống.

Với đạo lý ‘uống nước nhớ nguồn’, ‘đền ơn đáp nghĩa’, Đoàn Kinh tế – Quốc phòng92 đã huy động hơn 100 ngày công phối hợp với Đoàn xã địa phương trong Khu kinh tế quốc phòng A So tổ chức sơn sửa, vệ sinh 04 Đài tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ; thăm khám, cấp phát thuốc miễn phí; giúp đỡ nhiều gia đình chính sách tu sửa nhà ở, vườn tược; thăm hỏi, tặng quà cho các gia đình có công với cách mạng, nạn nhân nhiễm chất độc da cam/đioxin. Những phần quà tuy không lớn, chỉ là gạo, dầu ăn, nhu yếu phẩm, nhưng mang theo nghĩa tình, sự kính trọng, tri ân sâu sắc.

Thượng tá Nguyễn Đặng Tâm, Phó Chính ủy Đoàn Kinh tế – Quốc phòng chia sẻ: ‘Với người lính, tri ân là việc phải làm hằng năm, hằng ngày. Bằng những việc làm thiết thực, chúng tôi muốn lan tỏa truyền thống ‘đền ơn đáp nghĩa’, củng cố lòng dân, kịp thời hỗ trợ giúp đỡ người có công với cách mạng. Qua đó, tuyên truyền, giáo dục cho cán bộ, nhân viên, đoàn viên, thanh niên và Nhân dân trên địa bàn nhận thức sâu sắc về ý nghĩa Ngày Thương binh, Liệt sĩ (27/7), nêu cao trách nhiệm trong tổ chức thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về ưu đãi người có công với cách mạng, tạo tình cảm gắn bó keo sơn giữa đơn vị và nhân dân trên địa bàn đóng quân.’