Trong kỷ nguyên chuyển đổi số toàn diện, công nghệ bán dẫn giữ vai trò then chốt, cho phép các thiết bị điện tử hiểu và tương tác với môi trường xung quanh một cách thông minh. Đặc biệt, các loại chip bán dẫn như ADC (Analog-to-Digital Converter) và DAC (Digital-to-Analog Converter) là những thành phần không thể thiếu, thực hiện chức năng chuyển đổi tín hiệu giữa dạng analog và số.

Chip ADC có nhiệm vụ chuyển đổi tín hiệu analog từ môi trường, ví dụ như âm thanh, ánh sáng, nhiệt độ, thành tín hiệu số mà các chip xử lý có thể hiểu và xử lý. Ngược lại, chip DAC thực hiện quá trình chuyển đổi từ tín hiệu số sang tín hiệu analog, giúp điều khiển các thiết bị như loa, động cơ hoặc các hệ thống cảm biến một cách chính xác.

Mới đây, vào cuối tháng 6, Công ty Diginal, một thành viên của Tập đoàn CT Group, đã chính thức giới thiệu bản thiết kế chip ADC do các kỹ sư Việt Nam thiết kế và làm chủ công nghệ lõi. Theo đại diện của CT Group, chip ADC là một thành phần quan trọng trong giai đoạn 3 của chuyển đổi số, khi mà trí tuệ nhân tạo (AI), internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn (Big data) và tự động hóa toàn diện đang trở thành trọng tâm của quá trình chuyển đổi số.

Trong giai đoạn chuyển đổi số hiện nay, các hệ thống yêu cầu khả năng thu thập và phân tích dữ liệu theo thời gian thực, đồng thời xử lý một khối lượng thông tin khổng lồ với độ trễ cực thấp. Tại đây, chip ADC đóng vai trò là ‘cửa ngõ’ kết nối hàng tỷ cảm biến trên các nền tảng IoT, vận hành robot công nghiệp, điều khiển xe tự hành, tối ưu hóa dây chuyền sản xuất thông minh, cũng như hỗ trợ các ứng dụng y tế chính xác.

Vụ việc CT Group tự thiết kế và phát triển chip ADC đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao năng lực công nghệ, đưa Việt Nam lên vị thế cao hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu. Việc làm chủ công nghệ lõi này giúp giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu linh kiện chiến lược, tăng tỷ lệ nội địa hóa, đồng thời đảm bảo kiểm soát chất lượng và bảo mật ngay từ khâu đầu tiên.

Chip ADC không chỉ đóng vai trò nền tảng trong việc xây dựng các hệ sinh thái số, mà còn mở ra những cơ hội mới cho các lĩnh vực như đô thị thông minh, lưới điện thông minh, nông nghiệp chính xác, và các giải pháp y tế số.

Tóm lại, chip bán dẫn chính là chìa khóa trong tiến trình chuyển đổi số toàn diện, hỗ trợ xây dựng bản sao số cho các hệ thống phức tạp, giúp kết nối, phân tích và xử lý khối lượng dữ liệu khổng lồ theo thời gian thực. Việc làm chủ công nghệ chip bán dẫn đồng nghĩa với việc nắm giữ ‘chìa khóa’ để phát triển nền kinh tế số độc lập, tăng cường năng lực cạnh tranh và bảo vệ an ninh quốc gia trong kỷ nguyên số.

Thế giới đang bước vào một giai đoạn chuyển đổi kép quan trọng, kết hợp giữa chuyển đổi số và phát triển bền vững. Trong giai đoạn này, công nghệ số như Internet vạn vật (IoT), trí tuệ nhân tạo (AI), chuỗi khối (Blockchain) đang hòa nhập với sinh thái học để thúc đẩy kinh tế tuần hoàn. Theo GS. Yves Wautelet, chuyên gia đến từ Đại học KU Leuven (Bỉ), mục tiêu của chuyển đổi kép là tận dụng tối đa sự kết hợp này để tạo ra giá trị lớn hơn, cả về kinh tế, xã hội lẫn môi trường.

GS. Yves Wautelet nêu ví dụ về mô hình Circulise, một sự kết hợp giữa mô hình quản lý, kinh tế và công nghệ để mang lại giá trị bền vững và tuần hoàn. Dự án Fanyatu tại lưu vực sông Congo, chuyên tái trồng rừng và cải thiện sinh kế người dân địa phương, là một trong những ví dụ điển hình. Dự án này tích hợp công nghệ IoT và bản sao số (digital twins) để giám sát, tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên, xây dựng lòng tin các bên liên quan. Kết quả là khoảng 6 triệu cây được trồng, cộng đồng địa phương tham gia với vai trò ‘người sản xuất kiêm tiêu dùng tài nguyên’ (resource prosumers).

Mô hình kinh tế tuần hoàn xoay quanh việc giảm thiểu chất thải, tận dụng tối đa giá trị từ sản phẩm và nguyên liệu. Các chuyên gia cho rằng, trong một nền kinh tế tuần hoàn, con người có thể tận dụng được nhiều giá trị hơn từ những gì đã có và duy trì giá trị đó trong nền kinh tế lâu nhất có thể. Điều này có thể đạt được thông qua thiết kế thông minh, giải pháp số và sự chuyển dịch từ sở hữu sản phẩm sang sử dụng dịch vụ.

Trên thế giới, đã có các dự án khác cho thấy công nghệ mới đang là trợ thủ đắc lực để thúc đẩy nhanh tiến trình và hiệu quả của kinh tế tuần hoàn. EY đang hợp tác với nhiều công ty triển khai công cụ AI phân tích chuỗi cung ứng, giúp giải quyết các điểm nghẽn trong quản lý vận chuyển, giảm lượng phát thải carbon và dự báo nhu cầu nhằm hạn chế sản xuất dư thừa và tồn kho. Plastic Bank (Canada) ứng dụng nền tảng tích hợp AI và Blockchain để biến rác nhựa thành ‘tiền tệ’, cho phép người dân đổi rác lấy nhu yếu phẩm, học phí, bảo hiểm y tế và các dịch vụ thiết yếu khác.

Hiện khoảng 27% các quốc gia đưa hành động kinh tế tuần hoàn vào Đóng góp do Quốc gia Tự quyết định (NDC). Kinh tế tuần hoàn cũng sẽ là chủ đề chính tại Hội nghị Biến đổi khí hậu lần thứ 30 của Liên Hợp Quốc (COP30). Việc khai thác và chế biến nguyên liệu, gồm nhiên liệu hóa thạch, khoáng sản và sinh khối, chiếm ít nhất 55% lượng khí nhà kính toàn cầu, đồng thời góp phần vào tình trạng suy giảm đa dạng sinh học và cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên.

GS. Yves Wautelet cho biết sự tương tác giữa công nghệ và nhu cầu của xã hội cần được thể hiện một cách rõ ràng trong thiết kế và vận hành hệ thống quản trị. Không chỉ đơn thuần áp dụng công nghệ, cần xác định rõ công nghệ đó phục vụ lợi ích gì cho cộng đồng, phát triển bền vững và điều chỉnh công nghệ để phù hợp với mục tiêu xã hội.