Ngày 31/7, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng đã ký ban hành Quyết định số 1963/QĐ-BKHCN về việc điều chỉnh Kế hoạch kiểm tra năm 2025. Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký.

Theo quyết định, kế hoạch kiểm tra năm 2025 được điều chỉnh với việc bổ sung 38 cuộc kiểm tra trong lĩnh vực khoa học và công nghệ. Cụ thể, sẽ có 9 cuộc kiểm tra việc chấp hành quy định pháp luật về khoa học và công nghệ đối với nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng ngân sách nhà nước.

Bên cạnh đó, Bộ sẽ tiến hành 13 cuộc kiểm tra việc chấp hành quy định của pháp luật về chỉ dẫn bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp; tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, đo lường, chất lượng sản phẩm, hàng hóa, nhãn hàng hóa; bảo đảm an toàn bức xạ, an ninh nguồn phóng xạ. Bộ cũng sẽ thực hiện 3 cuộc kiểm tra chấp hành quy định của pháp luật về hoạt động chuyển giao công nghệ.

Ngoài ra, còn có 5 cuộc kiểm tra việc chấp hành quy định của pháp luật về hoạt động giám định máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ. Bên cạnh đó, Bộ sẽ tiến hành 2 cuộc kiểm tra về việc chấp hành quy định của pháp luật trong hoạt động nhập khẩu máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ đã qua sử dụng.

Cũng theo kế hoạch, sẽ có 4 cuộc kiểm tra việc chấp hành quy định của pháp luật về tần số vô tuyến điện và 2 cuộc kiểm tra việc chấp hành quy định của pháp luật trong hoạt động cấp Giấy chứng nhận doanh nghiệp khoa học và công nghệ.

Đáng chú ý, Bộ cũng quyết định thay đổi cơ quan tiến hành kiểm tra, thời gian tiến hành kiểm tra đối với 4 cuộc kiểm tra; dừng triển khai 4 cuộc kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật và chất lượng sản phẩm, hàng hóa trong hoạt động đánh giá sự phù hợp.

Việc điều chỉnh kế hoạch kiểm tra năm 2025 của Bộ Khoa học và Công nghệ thể hiện tinh thần chủ động, linh hoạt trong công tác quản lý nhà nước, phù hợp với yêu cầu nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi pháp luật trong lĩnh vực khoa học và công nghệ. Qua đó, Bộ sẽ tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, giám sát việc thực hiện pháp luật trong lĩnh vực khoa học và công nghệ, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và đảm bảo việc thực hiện đúng quy định của pháp luật.

Nhìn chung, việc điều chỉnh kế hoạch kiểm tra năm 2025 của Bộ Khoa học và Công nghệ được đánh giá là cần thiết và phù hợp với tình hình thực tế, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực khoa học và công nghệ https://www.bk.gov.vn.

Một nghiên cứu gần đây của Đại học Edith Cowan (Australia) đã tìm ra một phương pháp đơn giản chỉ kéo dài 10 phút có thể tạo nên bước đột phá trong việc bảo quản sau thu hoạch cho ngành trồng và kinh doanh xoài. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện rằng việc nhúng xoài vào nước có pha ozone trước khi đưa vào kho lạnh có thể kéo dài đáng kể thời gian bảo quản và giảm tỷ lệ hư hỏng.

Phương pháp này, gọi là “ozone hóa trong nước” (aqueous ozonation), đã được chứng minh giúp xoài giữ được độ tươi ngon lên đến 28 ngày, gấp đôi thời gian bảo quản hiện tại, đồng thời giảm 40% tình trạng tổn thương do lạnh. Dưới sự dẫn dắt của Tiến sĩ Mekhala Vithana từ Trường Khoa học của ECU, nghiên cứu đã được thử nghiệm trên giống xoài Kensington Pride – giống xoài phổ biến nhất tại Australia.

Trái xoài được ngâm trong nước ozone trong vòng 10 phút rồi đưa vào kho lạnh ở nhiệt độ 5°C – vốn là mức nhiệt được coi là quá lạnh đối với các loại trái cây nhiệt đới. Thông thường, xoài Kensington Pride chỉ có thể bảo quản trong khoảng hai tuần ở 13°C trước khi bắt đầu chín. Tuy nhiên, với phương pháp ozone hóa, các nhà nghiên cứu có thể bảo quản xoài ở 5°C đến 28 ngày mà tổn thương do lạnh lại giảm rõ rệt so với trái không xử lý.

Kết quả nghiên cứu mở ra hướng đi mới cho bài toán thất thoát thực phẩm trong chuỗi cung ứng xoài, đặc biệt khi nhu cầu tiêu thụ xoài toàn cầu đang gia tăng, đồng nghĩa với lượng rác thải thực phẩm cũng ngày càng lớn. Tại Australia, khoảng 20% sản lượng xoài bị thất thoát sau thu hoạch. Riêng nhóm rau quả đã chiếm khoảng một nửa tổng lượng thực phẩm lãng phí trên toàn quốc.

Bảo quản lạnh là yếu tố then chốt để kéo dài thời gian lưu thông sản phẩm ra thị trường. Nhưng xoài rất nhạy cảm với nhiệt độ thấp và tổn thương do lạnh sẽ gây hại cho vỏ và chất lượng trái, khiến sản phẩm mất giá trị thương mại và góp phần vào tình trạng lãng phí thực phẩm trên diện rộng.

Nghiên cứu cho thấy ozone hóa trong nước là phương pháp bền vững và tiết kiệm, có thể dễ dàng tích hợp vào dây chuyền xử lý hiện tại. Công nghệ này vốn đã được ứng dụng trong tiệt trùng rau quả thương mại và có thể dùng sau các bước xử lý nhiệt theo tiêu chuẩn kiểm dịch hoặc như một bước độc lập sau khi thu hoạch.

Hội thảo quốc tế về Khoa học và Công nghệ Sức khỏe (ICHST-2025) vừa diễn ra tại TP. Đà Nẵng vào ngày 24-25/7, với sự tham gia của gần 150 đại biểu là các nhà khoa học, chuyên gia, doanh nhân và lãnh đạo các trường đại học đến từ nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Sự kiện này được tổ chức bởi Đại học Đà Nẵng, phối hợp với Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại học Connecticut (Hoa Kỳ) và Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam Toàn cầu (AVSE Global).

Phát biểu tại phiên khai mạc, GS.TS. Lê Quang Sơn – Phó Giám đốc Đại học Đà Nẵng khẳng định, hội thảo là dịp để cộng đồng học thuật gặp gỡ, kết nối và cùng kiến tạo không gian tri thức liên ngành, nhằm ứng dụng khoa học và công nghệ phục vụ sức khỏe cộng đồng, hướng đến các giải pháp cho những thách thức toàn cầu. Sự kiện cũng thể hiện chiến lược phát triển của Đại học Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến 2045 với định hướng đột phá trong khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Trong khuôn khổ hội thảo, các đại biểu đã có cơ hội lắng nghe báo cáo của các nhà khoa học hàng đầu thế giới, bao gồm GS. Samir Mitragotri (Đại học Harvard) và GS. Kam Leong (Đại học Columbia). Các nghiên cứu được trình bày có hàm lượng học thuật và ứng dụng cao, góp phần mở ra hướng tiếp cận mới trong điều trị y học hiện đại.

Hội thảo cũng tổ chức 4 phiên chuyên đề tại các cơ sở thành viên của Đại học Đà Nẵng, bao gồm Trường Đại học Bách khoa và Viện Nghiên cứu & Đào tạo Việt – Anh. Nội dung các phiên bao gồm: Công nghệ cảm biến sinh học và thiết bị y tế; Vật liệu sinh học và công nghệ dẫn thuốc; Khoa học sinh học và y học; Trí tuệ nhân tạo và khoa học dữ liệu trong y tế.

Theo Ban Tổ chức, Hội thảo năm nay đã nhận được 105 bài tham luận của các học giả, nhóm nghiên cứu đến từ 16 quốc gia, vùng lãnh thổ. Các bài được phản biện chặt chẽ và tuyển chọn công bố trong hệ thống IEEE Xplore®, một trong những cơ sở dữ liệu khoa học có uy tín toàn cầu.

PGS.TS. Huỳnh Quyết Thắng – Giám đốc Đại học Bách khoa Hà Nội cho rằng, đại dịch Covid-19 là minh chứng rõ ràng cho nhu cầu cấp thiết của việc tăng cường năng lực khoa học và công nghệ để ứng phó với những khủng hoảng y tế toàn cầu.

GS.TS. Nguyễn Đức Khương – Chủ tịch AVSE Global, đơn vị đồng sáng lập ICHST, nhấn mạnh ý nghĩa học thuật và lan tỏa của chuỗi sự kiện này, bắt nguồn từ những thỏa thuận hợp tác giữa AVSE Global với Đại học Đà Nẵng, Đại học Bách khoa Hà Nội và Đại học Connecticut. ICHST không chỉ là diễn đàn công bố các nghiên cứu khoa học mới, mà còn là cầu nối gắn kết học thuật với thực tiễn, khoa học với doanh nghiệp, nhằm phục vụ lợi ích cộng đồng và góp phần vào sự phát triển bền vững của xã hội.