Thị trường chứng khoán Mỹ đã chứng kiến một phiên giao dịch đầy biến động và khó khăn vào ngày thứ Sáu, 01/08, khi các nhà đầu tư phải cân nhắc giữa những tín hiệu suy yếu của nền kinh tế và quyết định điều chỉnh thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Kết thúc phiên giao dịch, các chỉ số chính đều ghi nhận mức giảm mạnh.

Chỉ số Dow Jones giảm 542,40 điểm, tương đương 1,23%, xuống còn 43.588,58 điểm. Đây là mức giảm mạnh nhất của chỉ số này kể từ ngày 13/06/2025. Chỉ số S&P 500 cũng giảm 1,60%, xuống còn 6.238,01 điểm, đánh dấu phiên tồi tệ nhất kể từ ngày 21/05/2025. Chỉ số Nasdaq Composite mất 2,24%, còn 20.650,13 điểm, chứng kiến phiên giảm mạnh nhất kể từ ngày 21/04/2025.

Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến sự sụt giảm này là báo cáo việc làm tháng 7/2025. Theo đó, nền kinh tế Mỹ chỉ tạo ra thêm 73.000 việc làm trong tháng trước, thấp hơn nhiều so với dự báo tăng 100.000 việc làm từ các chuyên gia kinh tế. Điều này cho thấy thị trường lao động đã suy yếu trong một thời gian.

Nhóm cổ phiếu ngân hàng chịu tác động mạnh do lo ngại về sự chậm lại của nền kinh tế có thể ảnh hưởng đến tăng trưởng tín dụng. Cổ phiếu của các ngân hàng lớn như JPMorgan Chase, Bank of America và Wells Fargo đều sụt giảm đáng kể.

Những con số này làm tăng khả năng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể hạ lãi suất sớm hơn dự kiến để hỗ trợ nền kinh tế. Hiện tại, thị trường dự báo có xác suất 86% Fed sẽ hạ lãi suất vào tháng 9/2025 sau báo cáo việc làm. Điều này cho thấy một sự đảo ngược so với ngày 30/07, khi mức xác suất này giảm mạnh sau khi Chủ tịch Fed Jerome Powell phát tín hiệu rằng ngân hàng trung ương cần chờ đợi và đánh giá tác động của thuế quan đối với lạm phát trước khi hạ lãi suất.

Ngoài ra, việc Tổng thống Trump áp dụng mức thuế mới dao động từ 10% đến 41% cũng ảnh hưởng đến tâm lý thị trường. Theo Nhà Trắng, hàng hóa được trung chuyển để tránh thuế quan sẽ phải đối mặt với mức thuế bổ sung 40%. Canada, một trong những đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ, sẽ phải đối mặt với mức thuế quan 35%, tăng so với mức 25% trước đó.

Bên cạnh đó, đợt bán tháo các cổ phiếu công nghệ lớn cũng gây áp lực lên các chỉ số chính vào ngày thứ Sáu. Cổ phiếu Amazon sụt hơn 8% sau khi gã khổng lồ thương mại điện tử đưa ra dự báo thu nhập hoạt động yếu kém cho quý hiện tại. Cổ phiếu Apple cũng mất 2,5%.

Tóm lại, thị trường chứng khoán Mỹ đã trải qua một phiên giao dịch đầy biến động và khó khăn vào ngày thứ Sáu, với các chỉ số chính đều ghi nhận mức giảm mạnh do những lo ngại về nền kinh tế và chính sách thuế quan.

Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đã quyết định giữ nguyên lãi suất tham chiếu ở mức 2% trong cuộc họp ngày 24/7, đánh dấu chấm dứt chuỗi 8 lần giảm lãi suất liên tiếp kể từ tháng 6/2024. Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh Liên minh châu Âu (EU) đang tích cực đàm phán thỏa thuận thương mại với Mỹ, một yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định của ECB.

Hiện tại, môi trường kinh tế được ECB mô tả là rất bất ổn, đặc biệt là do những căng thẳng thương mại đang diễn ra. Lạm phát của khu vực đồng euro đã đạt mục tiêu của ECB là 2% vào tháng trước. Các quan chức ECB cho biết nỗ lực hạ nhiệt lạm phát gần như đã hoàn tất. Mục tiêu tiếp theo của ECB là đưa lãi suất về mức trung tính, không kích thích cũng như không kiềm chế tăng trưởng.

Một trong những yếu tố quan trọng đang ảnh hưởng đến quyết định của ECB là khả năng đạt được thỏa thuận thương mại giữa EU và Mỹ, điều mà vẫn còn thiếu chắc chắn. Mỹ hiện là đối tác đầu tư và thương mại lớn nhất của EU, với tổng kim ngạch xuất khẩu 503 tỷ euro (khoảng 590 tỷ USD) hàng hóa sang Mỹ trong năm ngoái. Thuế nhập khẩu mà EU phải chịu khi bán hàng sang Mỹ hiện đang ở mức 30%.

Các chuyên gia kinh tế dự đoán rằng ECB có thể sẽ chờ đợi các dự báo tăng trưởng và lạm phát mới, dự kiến được công bố vào tháng 9, trước khi tiếp tục hành động. Điều này cho thấy ECB vẫn tỏ ra cảnh giác với các thay đổi trong triển vọng trung hạn của nền kinh tế.

Ngoài ra, các động thái của ECB cũng hướng tới việc cân bằng giữa việc kiểm soát lạm phát và duy trì sự ổn định kinh tế. Với những bất ổn hiện tại trên thị trường tài chính và thương mại quốc tế, quyết định giữ nguyên lãi suất tham chiếu của ECB là một bước đi thận trọng nhằm đảm bảo sự ổn định và bền vững của nền kinh tế khu vực đồng euro.

Quan hệ thương mại giữa EU và Mỹ là một trong những mối quan hệ kinh tế quan trọng nhất trên thế giới. Việc đạt được một thỏa thuận thương mại toàn diện giữa hai bên có thể mang lại lợi ích đáng kể cho cả hai phía, đồng thời giúp giảm bớt các căng thẳng thương mại đang diễn ra.

Như vậy, ECB đang tiếp tục theo dõi sát sao tình hình kinh tế và thương mại quốc tế để đưa ra các quyết định phù hợp. Mục tiêu cuối cùng của ECB là duy trì sự ổn định kinh tế và kiểm soát lạm phát ở mức phù hợp, đồng thời hỗ trợ tăng trưởng bền vững cho khu vực đồng euro.

Chính sách thuế quan dưới thời Tổng thống Donald Trump có thể mang lại cho ngân sách Mỹ một khoản thu khổng lồ lên đến 2.700 tỷ USD trong thập kỷ tới, theo đánh giá của Morgan Stanley. Ngân hàng đầu tư này đã đưa ra một phân tích sâu sắc về chiến lược thuế quan mới được áp dụng gần đây, cho thấy sự phức tạp và khó đoán của chính sách này.

Trước đây, chính quyền của ông Trump đã áp dụng mức thuế đồng loạt cho toàn bộ hàng nhập khẩu. Tuy nhiên, chiến lược mới đã chuyển sang việc đánh thuế có chọn lọc – theo từng quốc gia, từng nhóm hàng hóa. Sự thay đổi này đã khiến chính sách thuế trở nên phức tạp và tác động đến thị trường theo nhiều cách khác nhau.

Theo Morgan Stanley, 21% tổng kim ngạch nhập khẩu vào Mỹ hiện được miễn thuế, nhưng mức độ miễn trừ rất khác nhau giữa các đối tác. Ví dụ, 30% hàng từ EU và 64% từ Malaysia được miễn thuế. Trong khi đó, Nhật Bản và Hàn Quốc chịu mức thuế tương ứng là 50% và 30%, chủ yếu trong lĩnh vực ô tô và linh kiện.

Việc áp thuế cũng không thống nhất về thời điểm, có mức áp ngay, có mức bị trì hoãn hoặc bị thay đổi theo tiến trình đàm phán. Điều này khiến tác động của chính sách thuế trở nên khó lường hơn bao giờ hết.

Nếu duy trì mức thu như hiện tại, Kho bạc Mỹ có thể thu tới 2.700 tỷ USD trong 10 năm tới – một con số chưa từng có tiền lệ, theo tính toán của Morgan Stanley. Tuy nhiên, đi kèm với đó là rủi ro lạm phát. Đồng USD đã mất giá 10% kể từ đầu năm 2025, trong khi thuế quan leo thang có thể đẩy giá hàng hóa nhập khẩu tăng mạnh, trực tiếp tạo áp lực lên lạm phát và biên lợi nhuận doanh nghiệp.

Không phải tất cả các ngành đều bị tác động tiêu cực. Các công ty công nghệ có thể hưởng lợi từ đồng USD yếu, nhưng các doanh nghiệp vừa và nhỏ và những công ty phụ thuộc vào chuỗi cung ứng toàn cầu lại đang đối mặt với chi phí đầu vào tăng mạnh và rủi ro gián đoạn sản xuất.

Chính sách thuế hiện tại giống như một mê trận, rất động, rất linh hoạt – và cũng rất bất định. Khi cuộc chơi thuế quan bước sang giai đoạn phức tạp hơn, giới đầu tư, doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ đang bước vào một kỷ nguyên mới – nơi ngân sách Nhà nước có thể bội thu, nhưng đổi lại là áp lực ngày càng lớn đè lên vai chính người dân.

Giới chuyên gia và doanh nghiệp đang theo dõi chặt chẽ diễn biến của chính sách thuế quan này, đồng thời kêu gọi sự rõ ràng và ổn định trong chính sách để giảm thiểu rủi ro và tăng cường cạnh tranh cho các doanh nghiệp.

Morgan Stanley đã đưa ra một số khuyến nghị cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư để đối phó với sự phức tạp của chính sách thuế quan này. Các chuyên gia của ngân hàng này cho rằng việc hiểu rõ và nắm bắt các cơ hội và thách thức từ chính sách thuế quan là rất quan trọng để duy trì sự cạnh tranh và tăng trưởng.

Nửa đầu năm 2025, nền kinh tế toàn cầu đối mặt với nhiều bất ổn khiến các doanh nghiệp tại Việt Nam phải đối mặt với những khó khăn và thách thức. Mặc dù số liệu từ Cục Thống kê cho thấy kim ngạch xuất khẩu hàng hóa trong 6 tháng đầu năm 2025 đạt 219,83 tỷ USD, tăng 14,4% so với cùng kỳ năm trước, và tăng trưởng GDP đạt mức cao nhất trong 15 năm qua, với 7,52%, nhiều doanh nghiệp vẫn tỏ ra e dè và tiêu cực về tình hình kinh doanh hiện nay.

Tại hội thảo ‘Dự báo kinh tế 6 tháng cuối năm 2025 – Cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp’ do Tạp chí Doanh Nhân Sài Gòn và Viện Sáng kiến Việt Nam đồng tổ chức ngày 18/7, ông Lê Phụng Hào, Chủ tịch Công ty Global AAA Consulting, cho biết trong 10 doanh nghiệp ông quan sát thì có đến 6-7 doanh nghiệp có tâm lý e dè, tiêu cực trước bối cảnh kinh doanh hiện nay. Theo ông Hào, dù con số xuất khẩu 6 tháng đầu năm có tăng, nhưng chủ yếu là tranh thủ thời điểm chính sách thuế quan của Mỹ chưa có hiệu lực. Hiện nay, mức thuế bình quân khoảng 20%, thậm chí lên đến 40% với hàng hoá trung chuyển. Đây là rào cản lớn cho doanh nghiệp xuất khẩu, đặc biệt là sang Mỹ – thị trường xuất khẩu lớn nhất và đóng góp tỷ trọng cao trong GDP.

Ông Đinh Hồng Kỳ, Chủ tịch HĐQT CTCP Secoin, cũng đồng tình rằng nhiều doanh nghiệp đang dần hụt hơi. Không ít doanh nghiệp đã mất đơn hàng do rào cản thuế quan. Thêm vào đó, chính sách từ Mỹ và xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng khỏi Trung Quốc, châu Á của các nền kinh tế lớn như Mỹ và EU khiến môi trường kinh doanh thêm bất ổn. Về động lực trong nước là đầu tư công, dù Chính phủ thực hiện nhiều giải pháp quyết liệt, nhưng tiến độ giải ngân vẫn rất chậm. Trong hơn 5 tháng đầu năm, TP.HCM mới giải ngân được hơn 10% vốn đầu tư công. Nhiều dự án hạ tầng giao thông, kênh rạch, trường học, bệnh viện tại TP.HCM vẫn đang gặp vướng mắc pháp lý.

Tuy nhiên, nhìn về6 tháng còn lại của năm, ông Đinh Hồng Kỳ cho rằng doanh nghiệp sẽ có nhiều cơ hội phát triển khi thị trường trong nước tiếp tục ghi nhận những điểm sáng. Đặc biệt, đầu tư công đang được Chính phủ thúc đẩy mạnh mẽ, trong đó có việc cải thiện hạ tầng, nhất là khu vực phía Nam. Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp đang từng bước tái cấu trúc mô hình hoạt động, chuyển từ tư duy tuyến tính sang tư duy hệ sinh thái mở, giúp giảm phụ thuộc vào các yếu tố bên ngoài. Các xu hướng như chuyển đổi số và ứng dụng AI cũng mở ra không gian tối ưu trong vận hành, phát triển sản phẩm mới và tiếp cận thị trường theo mô hình mới.

Dù vậy, doanh nghiệp vẫn kỳ vọng có thêm các chính sách hỗ trợ dài hạn từ Chính phủ, đặc biệt là tinh thần vào cuộc quyết liệt, đồng bộ của cả hệ thống chính trị nhằm hiện thực hóa các mục tiêu kinh tế chung. Nhìn trong một bức tranh tổng thể toàn bộ khu vực doanh nghiệp, bà Trịnh Thị Hương, Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp (Bộ Tài chính), vẫn giữ quan điểm tích cực. Theo bà, khi doanh nghiệp đã nhận diện rõ các thách thức thì cũng đồng nghĩa với việc có sự chủ động hơn trong xây dựng kịch bản ứng phó, từ đó giảm rủi ro và nâng cao khả năng nắm bắt cơ hội.

Trong kịch bản tăng trưởng GDP năm2025 đạt8,3-8,5% mà Thủ tướng Chính phủ mới đưa ra, khu vực tư nhân được kỳ vọng sẽ trở thành một động lực tăng trưởng mới, bên cạnh các trụ cột truyền thống. Dự kiến trong tổng vốn đầu tư toàn xã hội khoảng101 tỷ USD cho6 tháng cuối năm, khu vực tư nhân có thể đóng góp tới60 tỷ USD, tương đương hơn50%. Đây là con số rất lớn, phản ánh rõ kỳ vọng vào khu vực doanh nghiệp tư nhân.

Đồng Yên Nhật tiếp tục giảm giá và đang giữ gần mức đáy ba tháng trong bối cảnh thị trường tài chính đang chờ đợi cuộc bầu cử Thượng viện Nhật Bản diễn ra vào Chủ nhật, ngày 20 tháng 7. Sự kiện này được coi là một bài kiểm tra quan trọng đối với chính phủ liên minh của Thủ tướng Shigeru Ishiba. Theo nhiều khảo sát gần đây, có khả năng liên minh này sẽ mất đa số, điều này có thể dẫn đến nguy cơ bất ổn chính trị và làm gia tăng lo ngại về tình hình nợ công của Nhật Bản.

Phe đối lập đang kêu gọi tăng chi tiêu và cắt giảm thuế, điều này làm tăng thêm áp lực cho chính phủ trong việc đưa ra các chính sách phù hợp để đối phó với tình hình kinh tế hiện tại. Trong bối cảnh này, đồng Yên Nhật đã tiếp tục chịu áp lực giảm giá so với đồng USD. Vào ngày 18 tháng 7, đồng Yên đã giảm nhẹ và đang giữ ở gần mức thấp nhất trong hơn ba tháng qua.

Một yếu tố quan trọng khác ảnh hưởng đến giá của đồng Yên là kỳ vọng của thị trường rằng Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) sẽ không tăng lãi suất trong năm nay. BoJ vừa công bố dữ liệu lạm phát mới, cho thấy chỉ số giá tiêu dùng (CPI) toàn quốc trong tháng 6 tăng 3,3% so với cùng kỳ năm trước, giảm nhẹ so với mức 3,7% của tháng trước đó.

Bên cạnh đó, tâm lý lạc quan của thị trường toàn cầu cũng làm giảm nhu cầu trú ẩn vào đồng Yên, một tài sản thường được ưa chuộng trong thời kỳ bất ổn kinh tế. Gần đây, những bình luận ôn hòa từ một số quan chức Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã giúp đồng USD hạ nhiệt sau khi chạm mức cao nhất trong hơn một tháng. Tuy nhiên, kỳ vọng rằng Fed sẽ trì hoãn việc cắt giảm lãi suất do lạm phát tại Mỹ còn dai dẳng vẫn hỗ trợ đồng bạc xanh.

Những yếu tố trên đã và đang giữ cặp tỷ giá USD/JPY ở xu hướng tăng, phản ánh sự mạnh mẽ của đồng USD so với đồng Yên trong hiện tại. Thị trường đang theo dõi sát sao diễn biến của cuộc bầu cử Thượng viện Nhật Bản và các chính sách kinh tế mà chính phủ mới có thể đưa ra, điều này có thể ảnh hưởng đến giá trị của đồng Yên trong thời gian tới.

Giá gạo tại Nhật Bản trong tháng 6 đã tăng vọt lên mức kỷ lục 99,2% so với cùng kỳ năm ngoái, tạo ra thách thức lớn cho Thủ tướng Shigeru Ishiba trước thềm cuộc bầu cử Thượng viện diễn ra vào cuối tuần này.

Số liệu do Bộ Nội vụ Nhật Bản công bố ngày 18-7 cho thấy giá gạo nội địa đã tăng mạnh trong những tháng gần đây, với mức tăng lần lượt là 101% trong tháng 5, 98,4% trong tháng 4 và hơn 92,5% trong tháng 3. Mặc dù lạm phát lõi đã giảm xuống 3,3% trong tháng 6, thấp hơn mức 3,7% của tháng 5 và dưới dự báo thị trường là 3,4%, tình hình giá gạo vẫn đang gây ra làn sóng bất mãn trong dân chúng.

Các chuyên gia cho rằng đợt tăng giá gạo hiện nay bắt nguồn từ đợt nắng nóng khắc nghiệt và khô hạn cách đây hai năm, cùng với việc một số thương nhân đã đầu cơ tích trữ gạo để trục lợi. Chính phủ Nhật Bản đã buộc phải tung kho dự trữ khẩn cấp từ tháng 2, một động thái hiếm khi xảy ra và chỉ được áp dụng trong những thảm họa lớn.

Khủng hoảng giá gạo này đã làm lộ rõ điểm yếu trong chính sách nông nghiệp Nhật Bản, với các chính sách bảo hộ lâu nay nhằm bảo vệ nông dân, như hạn chế nhập khẩu gạo ngoại, khiến việc giải quyết cuộc khủng hoảng giá gạo hiện tại gặp nhiều khó khăn.

Người dân thành thị, đặc biệt là các gia đình trẻ, đang cảm nhận rõ sức ép tài chính do giá tiêu dùng tăng cao. Tại nhiều siêu thị ở Tokyo và Osaka, các kệ hàng gạo thường xuyên trống trơn, nhiều cửa hàng phải treo biển khuyên người tiêu dùng chuyển sang dùng mì gói, bánh mì hoặc các loại thức ăn tinh bột giá rẻ khác.

Áp lực chính trị trong nước cũng đang tăng lên, với tỷ lệ ủng hộ chính phủ ông Ishiba giảm xuống mức thấp nhất kể từ khi ông nhậm chức vào tháng 10 năm ngoái. Giới quan sát nhận định làn sóng bất mãn trong dân chúng, cùng với loạt bê bối trong đảng cầm quyền, đã khiến liên minh của ông Ishiba mất thế đa số tại Hạ viện trong cuộc bầu cử tháng 10. Nếu tình hình tiếp tục diễn ra, ông Ishiba có thể sẽ phải từ chức.

Nhật Bản cũng đang đối mặt với thách thức trong việc đạt được thỏa thuận thương mại với Mỹ trước thời hạn 1-8, khi mức thuế 25% của Mỹ áp lên hàng hóa Nhật bắt đầu có hiệu lực.

…

Hiện tại, người dân Nhật Bản đang phải đối mặt với những khó khăn trong việc mua gạo, một thực phẩm thiết yếu trong bữa ăn hàng ngày. Việc giá gạo tăng cao đã gây ra những lo ngại về tình hình kinh tế và chính trị của đất nước.

Lạm phát tại Bỉ đã quay trở lại mức gần như bình thường, khoảng 2%, trong tháng Sáu vừa qua. Với cơ chế điều chỉnh lương theo chỉ số giá tiêu dùng, người tiêu dùng lẽ ra không phải chịu tác động mạnh. Tuy nhiên, cảm giác cuộc sống ngày càng đắt đỏ vẫn hiện hữu do giá của nhiều mặt hàng thiết yếu đã tăng mạnh trong thời gian gần đây.

Các mặt hàng như bánh sừng bò bơ, sôcôla, trứng ốp la, cà phê, nước cam… đã trở thành những mặt hàng khiến người tiêu dùng phải cân nhắc. Theo khảo sát của công ty phân tích giá PingPrice trên bốn chuỗi siêu thị lớn nhất của Bỉ, mặt hàng sôcôla đứng đầu bảng xếp hạng tăng giá trong ngành thực phẩm, với mức tăng trung bình 14,69% từ tháng 6/2024 đến tháng 6/2025.

Nguyên nhân chính là do mất mùa tại Côte d’Ivoire và Ghana, hai quốc gia chiếm hơn 50% sản lượng ca cao toàn cầu. Những đợt mưa lớn xen kẽ hạn hán trong năm 2024 đã khiến sản lượng giảm nghiêm trọng, kéo theo giá ca cao trên thị trường quốc tế tăng vọt.

Ngoài ra, giá nước cam cũng tăng thêm 8% trong cùng kỳ do tình hình thời tiết khắc nghiệt tại Florida (Mỹ) và Mexico. Cơn bão Ian năm 2022 đã tàn phá mùa vụ cam tại Florida, trong khi Mexico phải đối mặt với hạn hán kéo dài.

Giá cà phê cũng tăng mạnh, thêm 10% trong vòng 12 tháng. Tình hình thời tiết khắc nghiệt tiếp tục là nguyên nhân chính, với Brazil – nhà sản xuất cà phê Arabica lớn nhất thế giới – hứng chịu những đợt sương giá bất thường, trong khi Việt Nam – nước sản xuất cà phê Robusta hàng đầu – lại đối mặt với hạn hán kéo dài.

Dịch bệnh lưỡi xanh cũng ảnh hưởng đến ngành chăn nuôi, khiến các sản phẩm từ sữa đắt hơn 6,5% so với một năm trước. Dịch cúm gia cầm cũng lan rộng tại Mỹ và một số nước Đông Âu, khiến giá trứng tăng 5,66% so với cùng kỳ năm trước.

Tuy nhiên, một số mặt hàng đã giảm giá, như gạo giảm 5%, mì ống giảm 6%, đường giảm 6,5% và trái cây tươi giảm 5%. PingPrice cho rằng khả năng giá thực phẩm quay trở lại mức trước khủng hoảng là rất thấp và người tiêu dùng cần chuẩn bị tâm lý để thích ứng với mặt bằng giá thực phẩm có xu hướng tiếp tục tăng trong tương lai.