Ngành Công nghệ sinh học đang trở thành một trong những lĩnh vực hứa hẹn và đột phá trong thế kỷ 21, với ứng dụng rộng rãi trong các ngành như dược, nông nghiệp, và bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, nhiều sinh viên và người lao động trong ngành này thường lo lắng về khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm hoặc phải làm trái ngành.

Ngành Công nghệ sinh học đòi hỏi người học phải có nền tảng học thuật vững chắc, tư duy khoa học sắc bén và khả năng đọc hiểu, tổng hợp và vận dụng kiến thức linh hoạt. Đặc biệt, kỹ năng thực hành trong phòng thí nghiệm, sử dụng thành thạo các thiết bị và phần mềm số, khai thác dữ liệu lớn, nắm vững tin sinh học, lập trình cơ bản và ngoại ngữ chuyên ngành là những yếu tố không thể thiếu để hội nhập tri thức toàn cầu. Theo ThS Dương Nhật Linh, giảng viên Khoa Công nghệ sinh học – Trường Đại học Mở TPHCM, quan niệm về khó xin việc trong ngành Công nghệ sinh học cần được nhìn nhận lại một cách toàn diện và thấu đáo.

Công nghệ sinh học là ngành đặc thù với tính liên ngành cao, yêu cầu nhân lực không chỉ am hiểu về sinh học, mà còn phải hội tụ tri thức từ nhiều lĩnh vực như công nghệ thông tin, hóa học, tự động hóa và quản lý chất lượng. ThS Linh khuyến nghị sinh viên ngành Công nghệ sinh học cần chủ động trau dồi kiến thức chuyên sâu, ngoại ngữ, kỹ năng số và trải nghiệm liên ngành. Công nghệ sinh học đang ‘khát’ nhân lực chất lượng cao, những người linh hoạt, sáng tạo và đa năng. Chỉ cần chủ động và sẵn sàng đổi mới, sinh viên ngành Công nghệ sinh học có thể tìm được công việc phù hợp với năng lực.

Về phía doanh nghiệp, ông Đinh Xuân Tùng, Phó Giám đốc Công ty Cổ phần Kỹ thuật Môi trường Gia Định, cho rằng nỗi lo thất nghiệp của sinh viên công nghệ sinh học phần lớn đến từ tư duy bị động. Ứng viên nổi bật không phải là người có điểm trung bình tích lũy cao nhất mà là người thể hiện được khả năng ứng dụng kiến thức vào thực tiễn. Ông Tùng nhấn mạnh sự ‘kén chọn’ của doanh nghiệp nằm ở kỹ năng thực tiễn. Sinh viên cần chủ động tìm kiếm cơ hội thực tập, tham gia các dự án nghiên cứu hoặc tự thực hiện các thí nghiệm nhỏ.

Việc biết vận hành một hệ thống lên men, kỹ thuật phân lập và định danh vi khuẩn, hay cách phân tích kết quả xét nghiệm có giá trị hơn rất nhiều so với một bảng điểm ‘đỏ chói’. Theo ông Tùng, sinh viên cần thay đổi góc nhìn từ bị động sang chủ động, hoạch định kế hoạch học tập và hành động cụ thể để đáp ứng nhu cầu thực tế. Cánh cửa cơ hội của ngành Công nghệ sinh học rất rộng, nhưng không tự động mở ra cho mọi người. Nó mở ra cho những ai chủ động trang bị kiến thức nền tảng vững chắc, kỹ năng thực hành thành thạo, tư duy liên ngành, đặc biệt với công nghệ thông tin và dữ liệu, cùng khả năng ngoại ngữ và các kỹ năng mềm như giải quyết vấn đề, làm việc nhóm.

Tóm lại, ngành Công nghệ sinh học đang bước vào kỷ nguyên số với tốc độ phát triển mạnh mẽ, mở ra nhiều cơ hội nhưng cũng đặt ra không ít thách thức. Sinh viên và người lao động trong ngành cần chủ động trang bị kiến thức, kỹ năng và tư duy đổi mới để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường lao động.

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện một phương pháp mới để tiêu diệt tế bào ung thư bằng cách khiến chúng tự vỡ từ trong ra ngoài. Một hợp chất đường, được tìm thấy trong vi khuẩn ở đáy biển sâu, kích hoạt một loại chết tế bào gọi là pyroptosis. Không chỉ phá hủy tế bào ung thư, hợp chất này còn báo hiệu cho hệ miễn dịch tham gia vào cuộc chiến chống lại bệnh tật.

Trong các thí nghiệm trong phòng thí nghiệm và trên chuột, hợp chất này đã thể hiện tác dụng chống khối u mạnh mẽ. Phát hiện này mở ra cánh cửa cho một phương pháp điều trị ung thư mới, sử dụng các phân tử tự nhiên để giải phóng sự phá hủy có mục tiêu.

Khai thác Pyroptosis để chống ung thư là một chiến lược điều trị hứa hẹn cho bệnh ung thư. Trong nghiên cứu được công bố trên Tạp chí FASEB, các nhà điều tra đã tinh chế một phân tử đường chuỗi dài, hoặc exopolysaccharide, từ vi khuẩn ở đáy biển sâu và chứng minh rằng nó kích hoạt pyroptosis để ức chế sự phát triển của khối u.

Hợp chất, được gọi là EPS3.9, bao gồm mannose và glucose, được sản xuất bởi chủng vi khuẩn Spongiibacter nanhainus CSC3.9 và các thành viên khác của chi Spongiibacter. Phân tích cơ chế cho thấy EPS3.9 có thể trực tiếp nhắm vào 5 phân tử phospholipid màng và gây độc cho khối u bằng cách kích thích pyroptosis trong tế bào ung thư bạch cầu ở người.

EPS3.9 cũng có tác dụng chống khối u đáng kể trên chuột mắc ung thư gan và kích hoạt phản ứng miễn dịch chống khối u. Công trình của chúng tôi không chỉ cung cấp cơ sở lý thuyết cho việc phát triển các loại thuốc dựa trên carbohydrate mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khám phá tài nguyên vi mô biển, tác giả tương ứng Chaomin Sun, Tiến sĩ, của Viện Khoa học Trung Quốc cho biết.

Tài liệu tham khảo: A Novel Exopolysaccharide, Highly Prevalent in Marine Spongiibacter, Triggers Pyroptosis to Exhibit Potent Anticancer Effects, bởi Ge Liu, Yeqi Shan và Chaomin Sun, ngày 23 tháng 7 năm 2025, Tạp chí FASEB. DOI: 10.1096 / fj.202500412R

Các loại thuốc GLP-1, như semaglutide, vốn được sử dụng để điều trị tiểu đường và hỗ trợ giảm cân, đang mở ra những triển vọng mới trong việc kiểm soát các cơn thèm muốn đối với nhiều chất gây nghiện và hành vi, từ rượu đến cờ bạc. TS. Carolina Haass-Koffler, phó giáo sư tâm thần học tại Đại học Brown, đã chia sẻ về nghiên cứu của mình và những tác động tiềm năng của các loại thuốc này đối với việc điều trị nghiện ngập.

Thuốc GLP-1 hoạt động bằng cách bắt chước hormone incretin tự nhiên trong cơ thể, giúp điều chỉnh sự thèm muốn ăn uống và các chất gây nghiện khác. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chúng có thể giảm thiểu đáng kể các cơn thèm muốn và hành vi nghiện ngập ở động vật và người. TS. Haass-Koffler cho biết: ‘Chúng tôi không chỉ nói về một phương pháp điều trị hứa hẹn; chúng tôi đang xem xét một bước ngoặt tiềm năng trong tâm thần học và sức khỏe cộng đồng về nghiện ngập.’

Cô đang thực hiện một nghiên cứu để khám phá cách các loại thuốc GLP-1 có thể ảnh hưởng đến các hành vi nghiện ngập ở cấp độ sinh học. Các phát hiện ban đầu cho thấy những loại thuốc này có thể ‘hủy bỏ’ các cơn thèm muốn ở nhiều bệnh nhân. Mặc dù vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để xác nhận hiệu quả và độ an toàn của các loại thuốc này, nhưng các chuyên gia tin rằng chúng có thể trở thành một công cụ quan trọng trong việc điều trị nghiện ngập.

Tiềm năng của thuốc GLP-1 trong điều trị nghiện ngập không chỉ dừng lại ở việc giảm thiểu các cơn thèm muốn, mà còn giúp bệnh nhân cải thiện sức khỏe tổng thể và giảm thiểu các rủi ro liên quan đến nghiện ngập. Một trong những khía cạnh quan trọng của nghiên cứu này là sự thay đổi trong cách tiếp cận điều trị nghiện ngập. Trong quá khứ, các loại thuốc thường được thiết kế để giúp bệnh nhân cai nghiện hoàn toàn. Tuy nhiên, hiện tại, các chuyên gia đang tập trung vào việc giảm thiểu sử dụng chất gây nghiện và cải thiện sức khỏe tổng thể.

Với sự hỗ trợ của các loại thuốc GLP-1, các chuyên gia hy vọng sẽ có thể giúp nhiều người hơn vượt qua nghiện ngập và cải thiện cuộc sống của họ. Để biết thêm thông tin về nghiên cứu này, bạn có thể truy cập vào trang web của Đại học Brown để tìm hiểu thêm về các công trình nghiên cứu của TS. Carolina Haass-Koffler và nhóm của cô.

Ngoài ra, nếu bạn cần hỗ trợ về nghiện ngập hoặc các vấn đề sức khỏe tâm thần khác, hãy liên hệ với các chuyên gia tại Substance Abuse and Mental Health Services Administration (SAMHSA) để được tư vấn và hỗ trợ.

Hydro xanh đang được xem là một giải pháp chiến lược quan trọng trong việc giảm phát thải carbon, đặc biệt là trong các ngành công nghiệp nặng, vận tải và phát điện. Tại hội thảo Hydro Việt Nam – Hàn Quốc 2025, được tổ chức tại TP.HCM vào ngày 16/7, các chuyên gia đã thảo luận về tiềm năng và thách thức của hydro xanh trong việc đạt được mục tiêu trung hòa carbon.

Hydro xanh được sản xuất từ các nguồn năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời và gió, giúp giảm phát thải carbon trong quá trình sản xuất. Theo ông Nguyễn Ánh Tâm, Phó Chủ tịch Câu lạc bộ Hydro ASEAN Việt Nam (VAHC), hydro xanh đóng vai trò then chốt trong việc hướng tới mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050 của Việt Nam. Hiện đã có ít nhất 74 quốc gia xây dựng chiến lược phát triển hydro sạch.

Tại Việt Nam, Chính phủ đã ban hành Chiến lược phát triển năng lượng hydro đến năm 2030, tầm nhìn 2050, với mục tiêu sản xuất từ 100.000–500.000 tấn hydro sạch mỗi năm vào năm 2030, và tăng lên 10–20 triệu tấn vào năm 2050. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng vẫn còn một số vướng mắc cần được giải quyết để triển khai hiệu quả chiến lược này.

TS. Nguyễn Hữu Lương, Viện Dầu khí Việt Nam, chỉ ra 4 nhóm thách thức chính mà Việt Nam đang gặp phải trong việc phát triển hydro xanh, bao gồm: công nghệ, chi phí đầu tư cao, thiếu cơ sở hạ tầng và chính sách chưa đồng bộ. Để phát triển hydro xanh, các chuyên gia đề xuất cần sớm ban hành các tiêu chuẩn kỹ thuật, cơ chế định giá carbon và thiết lập các quỹ xanh hỗ trợ nghiên cứu, chuyển giao công nghệ và triển khai các dự án thí điểm.

Về phía doanh nghiệp, cần tích hợp mục tiêu hydro vào chiến lược giảm phát thải, tối ưu quy trình và đẩy mạnh hợp tác quốc tế. Bà Claire Rosseler, Tổng Giám đốc tập đoàn năng lượng Air Liquide (Pháp) tại Việt Nam, khẳng định hydro xanh và hydro carbon thấp là giải pháp tiềm năng cho các ngành công nghiệp nặng vốn khó khử carbon.

Để phát huy tiềm năng này, Việt Nam cần tháo gỡ ba nút thắt chính: hành lang pháp lý, hợp tác công – tư và chính sách ưu đãi đối với nguồn vốn đầu tư. Air Liquide đánh giá cao cam kết của Việt Nam khi công bố Chiến lược phát triển hydro vào đầu năm 2024 và đặt mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050. Với kinh nghiệm triển khai các dự án hydro tại nhiều quốc gia, Air Liquide tin rằng Việt Nam hoàn toàn có cơ hội trở thành trung tâm sản xuất hydro xanh của khu vực.

Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, Việt Nam cần tiếp tục hoàn thiện các cơ chế hỗ trợ như giá mua điện cố định (FiT), hợp đồng chênh lệch (CfD), tín dụng carbon… để thu hút đầu tư và khuyến khích phát triển hydro xanh. Đồng thời, cần tăng cường hợp tác quốc tế và chuyển giao công nghệ để đẩy nhanh quá trình phát triển hydro xanh tại Việt Nam.

Tư thế đứng của con người thường được xem là một biểu hiện bên ngoài của tính cách và tâm lý. Theo quan điểm của tâm lý học hành vi, tư thế đứng không chỉ là một hành động đơn thuần mà còn phản ánh những đặc điểm tính cách riêng biệt của mỗi người. Một phân tích tổng hợp từ Tạp chí Tâm lý Xã hội Châu Âu đã chỉ ra rằng có một mối tương quan nhất định giữa tư thế đứng và tính cách, với hệ số tương quan thường nằm trong khoảng 0,2 đến 0,3. Điều này cho thấy rằng thông qua tư thế đứng, chúng ta có thể đánh giá một phần về tính cách và suy nghĩ bên trong của một người.

Một nghiên cứu được công bố vào năm 2024 đã cung cấp thêm bằng chứng về mối liên hệ giữa tư thế đứng và tính cách. Sử dụng công nghệ thông tin điện tử để trích xuất 25 điểm chính của đối tượng và kết hợp với kết quả đo lường của thang đo đa nhân cách, nghiên cứu này đã khám phá tương quan giữa tư thế đứng và các đặc điểm tính cách. Trên cơ sở phân tích hồi quy với 421 đối tượng, nghiên cứu đã phát hiện ra rằng tư thế nghiêng đầu có thể được sử dụng làm điểm neo để dự đoán một số đặc điểm tính cách.

Những phát hiện cụ thể từ nghiên cứu cho thấy rằng những người thường ngẩng cao đầu thể hiện mong muốn kiểm soát và thống trị mạnh mẽ hơn. Tuy nhiên, tính cách tương đối thờ ơ và khả năng đồng cảm cũng như kiểm soát cảm xúc của họ có mối tương quan tiêu cực với cường độ ngẩng cao đầu. Càng ngửa đầu ra sau nhiều, mức độ đồng cảm của người đó càng thấp và biểu hiện tính cách chống đối xã hội càng cao.

Một số tư thế đứng phổ biến và ý nghĩa của chúng đã được chỉ ra:

– Đứng khoanh tay trước ngực thường được xem là tư thế phòng thủ, thể hiện mức độ lo lắng và từ chối môi trường bên ngoài cao. Những người thường đứng ở tư thế này cũng thể hiện ham muốn kiểm soát nhất định và tự tin vào bản thân.

– Đứng khom lưng và tránh giao tiếp bằng mắt thể hiện sự yếu đuối và thiếu tự tin. Theo quan điểm của tâm lý học tiến hóa, sự tránh né và yếu đuối đằng sau tư thế này được cho là đã được khắc sâu trong gen của chúng ta.

– Đứng thẳng, đầu ngẩng cao và mắt nhìn thẳng thường được xem là biểu tượng của hòa bình và sức mạnh. Những người thường xuyên đứng ở tư thế này thường rất đáng để kết giao và sở hữu những khả năng phi thường.

Tóm lại, tư thế đứng của một người có thể cung cấp một số thông tin về tính cách của họ. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng kết quả nghiên cứu vẫn còn gây tranh cãi trong cộng đồng học thuật chính thống. Số lượng mẫu nghiên cứu không đủ và thang đo quá chủ quan là một số hạn chế cần được xem xét.