Sẽ có thay đổi lớn

TS Lê Xuân Nghĩa – Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia cho rằng, từ nay đến cuối năm sẽ có sự thay đổi lớn về room tín dụng. Bởi nếu không chuẩn bị sớm thì rất khó với bối cảnh hiện nay, NHNN đã làm 2 tuần qua và sẽ làm mạnh hơn nữa trong thời gian tới.

Theo chuyên gia này, khó khăn của kinh tế thế giới lúc này chỉ là “tai nạn” của dịch Covid-19 cùng với các xung đột. Vì “tai nạn” này quá lớn lại kéo dài nên kéo theo những khó khăn nhất định. Tuy nhiên, không có cuộc khủng hoảng tài chính nào trên thế giới.

Bên cạnh đó, vấn đề “tai nạn” không phải là vấn đề lâu dài. Trên thực tế, cuộc khảo sát cho thấy Mỹ đang trong tình trạng phục hồi ấn tượng. Theo ông Nghĩa, thực tế sẽ không đến nỗi bi đát như thể chế dự báo hiện nay. Tuy nhiên, vì vấn đề tâm lý, Việt Nam đang phản ứng thái quá về vấn đề này.

Hiện Việt Nam có tỷ lệ lạm phát thuộc hàng thấp nhất thế giới nhưng lãi suất huy động và cho vay quá cao dẫn đến nhiều vấn đề về thanh khoản. Chưa kể, NHNN đã hút 600.000 tỷ đồng khiến lưu thông tiền bị hạn chế. Ngoài ra, 900.000 tỷ đồng đầu tư công do phát hành trái phiếu Chính phủ cũng bị khoanh lại, nên phải tìm cách giải thoát 900.000 tỷ đồng đầu tư công còn “mắc kẹt” trong hệ thống. hệ thống ngân hàng.

Trước đó, trao đổi với báo chí, chuyên gia này từng cho rằng điều quan trọng nhất đối với chính sách tiền tệ trong hai tháng cuối năm và năm tới là không để mất đà tăng trưởng. Để làm được điều này, phải tăng room tín dụng thêm 1-2%, nghĩa là nâng room tín dụng cả năm lên 15-16%. Việc kiểm soát lượng tiền cung ứng là rất quan trọng nhưng nên kiểm soát ở mức vừa phải, không quá chặt.

Ý kiến của TS Lê Xuân Nghĩa được đưa ra trong bối cảnh room tín dụng 14% hiện đã được NHNN phân bổ gần hết cho các TCTD, nhưng dư địa tăng trưởng còn lại cho những tháng cuối năm không nhiều, khiến áp lực lên các ngân hàng. lực rất lớn đối với hệ thống ngân hàng và các doanh nghiệp.

Theo Ngân hàng Nhà nước, tín dụng tính đến ngày 25/10 tăng 11,5% so với cuối năm ngoái. Với mục tiêu tăng trưởng tín dụng cả năm 14%, dư địa còn lại trong 2 tháng cuối năm chỉ khoảng 2,5%, tương ứng quy mô tín dụng 261.000 tỷ đồng. Con số này ít hơn nhiều so với mức tăng của cùng kỳ các năm trước.

Từ đầu năm, Nhà điều hành đã nới thêm 2 room tín dụng cho một số ngân hàng để đạt mục tiêu tăng trưởng cả năm. Đợt gần nhất vào đầu tháng 10, VPBank, HDBank, MB và Vietcombank tiếp tục được điều chỉnh hạn mức tín dụng cho năm 2022. Đáng chú ý, đây là những ngân hàng đã tham gia tái cơ cấu các tổ chức tài chính yếu kém. theo chủ trương của NHNN.

Theo tính toán của Chứng khoán VnDirect, sau đợt điều chỉnh này đã bổ sung khoảng 83,5 nghìn tỷ đồng cho nền kinh tế. Đồng thời, sau điều chỉnh, hạn mức tăng trưởng tín dụng của 18 ngân hàng trong danh sách theo dõi của nhóm phân tích (chiếm khoảng 80% tín dụng hệ thống) đạt khoảng 13,6%.

“Đây là động thái phân bổ lại hạn mức tín dụng giữa các ngân hàng thương mại và mục tiêu 14% của NHNN vẫn được giữ nguyên”, nhóm nghiên cứu tại VNDirect nhấn mạnh.

“Giải cứu” doanh nghiệp địa ốc

Theo ông Nghĩa, để giải cứu doanh nghiệp BĐS, quan trọng nhất là đẩy nhanh dòng tiền chảy ra. Hiện nay, ban tư vấn đang khẩn trương lên phương án xử lý theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Dự án này có 4 giải pháp được đề xuất. Thứ nhất, 300.000 tỷ đồng có thể dùng để gửi vào 4 ngân hàng quốc doanh lớn, đồng thời cho vay ngắn hạn. Đây là cách giúp ngân hàng không lo mất thanh khoản.

Thứ hai, trích một phần số tiền này để khẩn trương thành lập quỹ bảo lãnh trái phiếu doanh nghiệp như chính phủ Trung Quốc và Hàn Quốc đang làm. Quỹ sẽ mua lại trái phiếu, bảo lãnh, tái bảo lãnh trái phiếu rồi định đoạt dần tài sản hình thành trong tương lai. Chính phủ cũng có thể xem xét gia hạn điều kiện nhà đầu tư chuyên nghiệp của nghị định trước đó thêm 1 năm. Như vậy, các nhà đầu tư không chuyên sẽ có thêm một năm để tiếp tục đầu tư vào trái phiếu, sau đó sẽ thu hẹp dần.

Thứ ba, không hình sự hóa các vụ việc vì nếu không tài sản sẽ bị phong tỏa, không xử lý được nữa.

Cuối cùng, nên cho phép doanh nghiệp cơ cấu lại nợ như ngân hàng thương mại, lập đề án cơ cấu lại nợ và công khai.

Theo TS Lê Xuân Nghĩa, với những giải pháp trên, có thể giải quyết dần các vấn đề của nền kinh tế trong vòng 1 đến 2 năm để chấm dứt vấn đề trái phiếu. Thông thường, cổ phiếu sẽ phục hồi trong khoảng thời gian 2 năm. Theo đó, tiền sẽ được bơm ra từ nhiều kênh và rủi ro từ kênh trái phiếu sẽ không còn, lãi suất theo đó cũng giảm, tỷ giá cũng giảm.

Vì sao nới room tín dụng khi còn 3 tuần nữa là hết năm?

Theo Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú, mục tiêu lúc này là NHNN quyết nới room tín dụng từ 1,5-2%, tức là tăng hạn mức tín dụng cho các TCTD. để có điều kiện tăng nguồn và mở rộng tín dụng đối với các doanh nghiệp, đối tượng, lĩnh vực cần thiết trong nền kinh tế.

Ông Đào Minh Tú giải thích, tại thời điểm quý III, các chỉ số vĩ mô nhìn chung cho thấy chưa có điều kiện thuận lợi để tăng room tín dụng , hơn nữa thanh khoản của một ngân hàng thời điểm đó không đảm bảo cho tăng trưởng tín dụng.

Đồng thời, tại thời điểm đó, NHNN cũng thấy rằng vẫn đảm bảo được mọi chính sách có mối quan hệ chặt chẽ với tỷ giá và lãi suất. Vì vậy, quý III không phải là thời điểm thuận lợi để tăng trưởng tín dụng.

Còn 3 tuần nữa là hết năm 2022. Tuy nhiên, NHNN nhận thấy tác động của tình hình thế giới đến Việt Nam cũng đã dịu đi.

Đặc biệt, thời gian qua, dưới sự chỉ đạo rất quyết liệt, tích cực, bằng nhiều giải pháp của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, một số chỉ tiêu vĩ mô đã có tín hiệu rất tích cực. .

Vì vậy, NHNN đã xem xét, quyết định nới hạn mức tín dụng cho các NHTM nhằm tạo dư địa hỗ trợ doanh nghiệp, dự án, chương trình, lĩnh vực cần thiết trong nền kinh tế. nền kinh tế ngày nay.

Vì sao một số ngân hàng không được nới room tín dụng?

Trả lời câu hỏi vì sao có ngân hàng được nới room tín dụng lên 1,5%, có ngân hàng là 2% nhưng có ngân hàng không được nới room tín dụng, ông Đào Minh Tú nêu: Việc nới room tín dụng có nhiều mong muốn và mục tiêu. bộ.

Trước hết là làm sao tạo điều kiện cho các ngân hàng thương mại mở rộng tín dụng vào những lĩnh vực cần thiết. Nhưng việc phân bổ tín dụng cũng là điều đáng khích lệ đối với các ngân hàng thương mại có khả năng thanh khoản dồi dào và đã thực hiện chính sách giảm lãi suất hiện hành.

Mặt khác, một số ngân hàng vẫn còn room tín dụng theo phân bổ từ đầu năm. Chẳng hạn, Agribank dư địa tín dụng còn dư địa nên không cần thiết các ngân hàng đó tăng room thời điểm này hay có ngân hàng đang tăng lãi suất ở mức cao, NHNN thấy cũng cần hạn chế tăng dư địa. giá phòng. quản lý tín dụng…

Vì vậy, việc cấp tín dụng này có thể coi là một trong những chính sách khuyến khích các ngân hàng thương mại tập trung huy động vốn và giảm lãi suất, tạo điều kiện hết sức thuận lợi và tích cực cả về nguồn vốn, lãi suất cho doanh nghiệp, cho các dự án, chương trình cần thiết của nền kinh tế.

Nới room tín dụng: Cấp thêm cho nền kinh tế 240.000 tỷ đồng

Với mức tăng 1,5 – 2%, tương ứng 240.000 tỷ đồng sẽ cung thêm một lượng cung cho nền kinh tế. Đến nay, tăng trưởng tín dụng là 12,2%.

Như vậy, dư địa tín dụng mà theo giao chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng 14% vẫn là 1,8%, cộng với mức tăng gần 2% thì dư địa tín dụng cho thời gian tới còn khoảng 3,8%.

Có thể nói, dư địa còn khá lớn để các NHTM cung ứng vốn cho doanh nghiệp và nền kinh tế.

Nhưng điều quan trọng là khi dư địa tín dụng còn nhiều hơn, các NHTM cũng phải tích cực, chủ động huy động nguồn vốn nhàn rỗi trong xã hội để tạo nguồn vốn cho vay.

NHNN cũng tiếp tục theo dõi hướng dòng tiền sử dụng room tín dụng và sẵn sàng tạo điều kiện về nguồn vốn dài hạn để các NHTM có điều kiện cung ứng vốn ổn định, đảm bảo nhu cầu. dự án là rất cần thiết như hiện nay.

Kiểm soát việc nới room tín dụng thế nào để dòng vốn đi đúng mục đích?

Ông Đào Minh Tú cho rằng, việc quản lý dòng tiền, giám sát hoạt động của các ngân hàng thương mại là rất cần thiết.

Đối tượng NHNN muốn tập trung và cũng là chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, trước hết là lĩnh vực nông nghiệp – nông thôn, doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp phục vụ xuất khẩu, công nghiệp hỗ trợ, nhất là phục vụ lĩnh vực được coi là động lực lực cho sự phát triển của nền kinh tế trong thời điểm hiện tại. Vì vậy, NHNN chỉ đạo các NHTM hướng dòng vốn vào lĩnh vực đó.

Ngoài ra, mới đây, Thủ tướng cũng chỉ đạo phải quan tâm đến lĩnh vực BĐS, nhất là lĩnh vực giúp người dân có tiền mua nhà ở xã hội cũng như nhà ở phục vụ thực sự nhu cầu của họ. nhu cầu cuộc sống của người dân.

Từ trước đến nay, Ngân hàng Nhà nước luôn coi đây là một trong những lĩnh vực cần quan tâm và vẫn chỉ đạo các ngân hàng thương mại tạo điều kiện để địa bàn mua nhà ở xã hội của người dân được thông thoáng cũng như có nguồn lực cho người dân mua nhà.

NHNN dành room tín dụng, ưu tiên thỏa đáng cho các ngân hàng thương mại có thanh khoản cao và đặc biệt là các ngân hàng đang giảm lãi suất hiện nay.

Đây là một trong những chính sách khuyến khích các ngân hàng thương mại giảm lãi suất cho vay.

Tất nhiên, cùng với đó là sự tích cực nỗ lực của các ngân hàng thương mại bằng mọi cách tiết giảm chi phí hoạt động để tạo điều kiện giảm lãi suất cho doanh nghiệp, dự án và các lĩnh vực cần thiết trong thời điểm này.

Tiếp tục vận động các ngân hàng thương mại giảm lãi suất

Phó Thống đốc Thường trực Đào Minh Tú cho biết, Ngân hàng Nhà nước giao Hiệp hội Ngân hàng tiếp tục kêu gọi, vận động các ngân hàng thương mại giảm lãi suất, tùy theo mức độ, khả năng và lộ trình. định chế tài chính của từng tổ chức tín dụng để đưa ra quyết định giảm lãi suất, nhưng tinh thần chung là vận động để các ngân hàng thương mại tiếp tục chia sẻ, nhất là trong đợt dịch bệnh vừa qua, sự chia sẻ của các tổ chức tín dụng. Ngân hàng thương mại cho các doanh nghiệp rất nhiều.

Tuy nhiên, điều kiện kinh tế vĩ mô cũng phải cho phép các ngân hàng giảm lãi suất, không chỉ đảm bảo hỗ trợ kinh doanh mà còn đảm bảo thanh khoản, an toàn của từng ngân hàng cũng như toàn hệ thống. hệ thống.

Mọi cơ chế, chính sách hiện hành của NHNN mà NHNN đề ra đều xuất phát từ mục tiêu cuối cùng là hỗ trợ tăng trưởng kinh tế một cách bền vững và tiếp tục điều hành tốt mục tiêu kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô.