Công nghệ 5G có tiềm năng đóng góp lớn vào nền kinh tế châu Á – Thái Bình Dương, với ước tính lên đến 130 tỷ USD vào năm 2030, theo một nghiên cứu gần đây của Trường Chính sách Công Lý Quang Diệu (LKYSPP). Tuy nhiên, mức độ ứng dụng 5G trong khu vực ASEAN hiện còn chênh lệch đáng kể. Trong khi Singapore đã đạt mức ứng dụng 5G lên tới 48,3%, một số quốc gia thành viên ASEAN khác chỉ mới đạt dưới 1%. Các nhà nghiên cứu cho rằng nếu không có hành động phối hợp kịp thời, những chênh lệch này có thể làm sâu sắc thêm khoảng cách số và làm suy yếu năng lực cạnh tranh khu vực, khiến ASEAN bị tụt lại phía sau trong cuộc đua chuyển đổi số toàn cầu.

Giáo sư Vũ Minh Khương, Trường Chính sách Công Lý Quang Diệu, Đại học Quốc gia Singapore, nhận định rằng sự hội tụ giữa 5G và trí tuệ nhân tạo (AI) chính là hạ tầng cho đổi mới sáng tạo, thúc đẩy các lĩnh vực như sản xuất thông minh, nông nghiệp chính xác, và giao thông tự hành. Nghiên cứu của LKYSPP, dựa trên các cuộc phỏng vấn chuyên sâu và khảo sát với hơn 400 chuyên gia đến từ 8 quốc gia ASEAN, chỉ ra rằng các chính phủ cần nhìn nhận 5G như một hạ tầng chiến lược cho AI, chứ không đơn thuần là nâng cấp viễn thông. Đồng thời, cần khẩn trương thu hẹp khoảng cách kỹ năng đang cản trở doanh nghiệp áp dụng công nghệ.

Để đảm bảo tương lai số của ASEAN, báo cáo đề xuất 5 ưu tiên chiến lược: Xây dựng các chiến lược phát triển 5G-AI quốc gia với lộ trình rõ ràng đến năm 2030; thành lập cơ quan điều phối có quyền hạn thực sự tại các quốc gia thành viên ASEAN; triển khai các chính sách bao trùm, tiên tiến nhằm tăng cường khả năng tiếp cận và đổi mới; phát triển hệ sinh thái AI thông qua hợp tác công – tư; triển khai các cơ chế giám sát mạnh mẽ để theo dõi tiến độ và cho phép điều chỉnh lộ trình.

Tại Việt Nam, các nhà mạng viễn thông hiện chưa đầu tư đúng mức cho 5G. Giáo sư Vũ Minh Khương cho rằng Chính phủ cần chủ động điều phối giống như cách Singapore đang làm bằng cách kết nối các bên: nhà cung cấp công nghệ quốc tế, doanh nghiệp trong nước, người dùng và các quỹ tài trợ. Sự kết hợp giữa 5G và AI sẽ mở ra một kỷ nguyên mới cho trải nghiệm kết nối thông minh, góp phần định hình lại các ngành công nghiệp trong tương lai. Chính vì vậy, khi nói đến năng lực cạnh tranh của AI, không thể bỏ qua vai trò chiến lược của mạng 5G.

Trước những thách thức và cơ hội mà công nghệ 5G và AI mang lại, các quốc gia ASEAN cần tăng cường hợp tác và có những hành động cụ thể để thu hẹp khoảng cách số và nâng cao năng lực cạnh tranh khu vực. Việc đầu tư vào hạ tầng 5G và phát triển AI không chỉ giúp các doanh nghiệp tăng cường hiệu quả hoạt động mà còn góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

Nhìn chung, việc phát triển và ứng dụng công nghệ 5G và AI là một quá trình phức tạp đòi hỏi sự tham gia của nhiều bên liên quan, bao gồm cả chính phủ, doanh nghiệp và các tổ chức xã hội. Với sự phối hợp và hợp tác chặt chẽ, ASEAN có thể tận dụng được những cơ hội mà công nghệ 5G và AI mang lại để thúc đẩy phát triển bền vững và tăng cường năng lực cạnh tranh khu vực.

Trong bối cảnh công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển với tốc độ nhanh chóng, nhiều ông lớn công nghệ đã bắt đầu tận dụng AI để cải thiện và tối ưu hóa các hoạt động sản xuất của mình. Mới đây, Netflix đã công bố việc sử dụng AI trong quá trình sản xuất bộ phim khoa học viễn tưởng ‘The Eternaut’ (Nhà du hành vĩnh cửu) của Argentina, đánh dấu lần đầu tiên họ sử dụng công nghệ này để tạo ra một cảnh quay trong bất kỳ chương trình truyền hình hoặc phim nào.

Cảnh quay được tạo ra bằng AI mô tả một đoạn phim tòa nhà sụp đổ ở Buenos Aires, thủ đô của Argentina. Theo ông Ted Sarandos, Giám đốc điều hành của Netflix, việc sử dụng AI đã giúp giảm thiểu đáng kể chi phí và thời gian sản xuất. Ông Sarandos cũng nhấn mạnh rằng AI đại diện cho một cơ hội tuyệt vời để giúp các nhà sáng tạo làm phim và loạt phim tốt hơn, không chỉ về mặt chi phí mà còn về chất lượng và hiệu quả.

Không chỉ Netflix, Google cũng đang đầu tư mạnh mẽ vào năng lượng sạch để phục vụ cho các hoạt động của mình. Mới đây, họ đã ký thỏa thuận mua 3 gigawatt (GW) từ thủy điện với Brookfield Asset Management, trị giá 3 tỷ USD. Đây là thỏa thuận năng lượng sạch lớn nhất thế giới từ trước đến nay trong lĩnh vực thủy điện giữa doanh nghiệp và đối tác cung cấp điện. Thông qua thỏa thuận này, hai nhà máy thủy điện tại bang Pennsylvania sẽ được nâng cấp và tái cấp phép vận hành nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn mới về hiệu suất và môi trường.

Việc này diễn ra trong bối cảnh các tập đoàn công nghệ lớn đang tăng tốc xây dựng trung tâm dữ liệu để phục vụ cho trí tuệ nhân tạo và các nền tảng điện toán đám mây, vốn tiêu tốn lượng điện năng khổng lồ. Sự đầu tư vào năng lượng sạch của Google là một bước đi chiến lược nhằm giảm thiểu tác động môi trường của hoạt động kinh doanh.

Bên cạnh đó, Công ty FPT Smart Cloud và tổ chức Startup Island TAIWAN đã ký biên bản thỏa thuận hợp tác (MoU) chính thức. Mục tiêu của sự hợp tác này là tăng tốc tích hợp các giải pháp AI đến từ Đài Loan (Trung Quốc) vào hệ sinh thái doanh nghiệp Việt Nam. Sáng kiến này hướng đến việc rút ngắn thời gian thử nghiệm (PoC), đẩy mạnh triển khai thực tế và mở rộng quy mô dài hạn, thông qua việc kết nối thế mạnh công nghệ của cả hai bên.

Một trong những trọng tâm được bàn thảo trong hợp tác này là việc ứng dụng AI vào hiện đại hóa nhà máy từng bước trong ngắn hạn đến dài hạn. Sự kết hợp giữa công nghệ AI và các giải pháp đổi mới sáng tạo sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam nâng cao hiệu suất và cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Qua đó, các doanh nghiệp có thể tận dụng tối đa lợi ích của công nghệ AI để thúc đẩy quá trình chuyển đổi số và phát triển bền vững.

Như vậy, có thể thấy rằng AI đang đóng một vai trò ngày càng quan trọng trong nhiều lĩnh vực, từ giải trí, năng lượng cho đến công nghệ và sản xuất. Các ông lớn công nghệ như Netflix, Google, và các doanh nghiệp Việt Nam đang tận dụng AI để cải thiện hoạt động của mình, đồng thời mở ra những cơ hội mới cho sự phát triển và đổi mới trong tương lai.