Sự bùng nổ của các trung tâm dữ liệu phục vụ cho trí tuệ nhân tạo (AI) và điện toán đám mây tại Hoa Kỳ đã kéo theo một hệ lụy không mong muốn: hóa đơn tiền điện tăng cao đối với nhiều hộ gia đình. Mặc dù không trực tiếp sử dụng AI, cư dân tại các khu vực có hạ tầng trung tâm dữ liệu đang phải đối mặt với chi phí sinh hoạt tăng đáng kể.

Ví dụ, tại thành phố Trenton, hóa đơn tiền điện trung bình của hộ gia đình đã tăng lên 26 USD mỗi tháng, trong khi ở Philadelphia, con số này là 17 USD, ở Pittsburgh là 10 USD và ở Columbus là 27 USD. Nguyên nhân chính là do nhu cầu điện năng từ các trung tâm dữ liệu tăng cao đã tạo áp lực lên hệ thống lưới điện địa phương, buộc các nhà cung cấp phải điều chỉnh giá.

Ông Abe Silverman, chuyên gia thị trường năng lượng, nhận định rằng toàn bộ nước Mỹ đang chứng kiến sức ép lớn cả về mặt chi phí truyền tải và sản xuất điện. Các trung tâm dữ liệu này được xây dựng bởi các tập đoàn công nghệ hàng đầu như Google, Amazon, Microsoft và Meta. Người dân không khỏi bất bình khi phải chi trả thêm chi phí năng lượng trong khi các ông lớn công nghệ tiếp tục thu lợi nhuận khổng lồ.

Một số bang như Ohio đã bắt đầu đưa ra giải pháp bằng cách yêu cầu các công ty công nghệ đóng góp vào việc hiện đại hóa lưới điện, điều kiện cần thiết để đáp ứng nhu cầu ngày càng lớn của hạ tầng kỹ thuật số. Về phần mình, một số doanh nghiệp như Google Google cam kết xây dựng trung tâm dữ liệu vận hành bằng 100% năng lượng không carbon vào năm 2030. Nếu thực hiện đúng lộ trình, điều này có thể góp phần giảm gánh nặng chi phí năng lượng và hạn chế phát thải khí nhà kính.

Tuy nhiên, giới chuyên gia nhận định vẫn còn quá sớm để xác định mức độ ảnh hưởng dài hạn đến hóa đơn điện của người dân, vì biến số thị trường điện còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như thời tiết, nguồn cung và chính sách điều tiết. Các chuyên gia đang tiếp tục theo dõi tình hình và tìm kiếm giải pháp để giảm thiểu tác động tiêu cực đến người dân.

Trong bối cảnh hiện nay, việc cân bằng giữa sự phát triển của công nghệ và nhu cầu năng lượng của cộng đồng đang trở thành một thách thức lớn. Các công ty công nghệ cần phải tìm cách giảm thiểu tác động môi trường và đảm bảo rằng sự phát triển của họ không gây ra gánh nặng cho người dân.

Trong thời gian gần đây, ngành công nghệ đã chứng kiến làn sóng sa thải hàng loạt, khiến hàng ngàn kỹ sư phần mềm mất việc làm. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng nguyên nhân của tình trạng này không hoàn toàn do trí tuệ nhân tạo (AI). Marc Kriguer, một kỹ sư phần mềm với 28 năm kinh nghiệm, chia sẻ rằng ông đã bị sa thải 4 lần, nhưng ông khẳng định AI không phải là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này.

Theo Marc Kriguer, nguyên nhân sâu xa của các đợt sa thải là do các công ty tuyển dụng quá nhanh và quá nhiều, dẫn đến chi phí vượt quá doanh thu. Ông cũng cho rằng kỹ sư phần mềm thường bị nhắm đến vì mức lương cao, nên khi cần cắt giảm chi phí, các kỹ sư thường bị sa thải. Điều này cho thấy rằng vấn đề không chỉ nằm ở AI, mà còn ở cách các công ty quản lý và điều hành.

Dylan Serota, CEO của nền tảng tuyển dụng Terminal, cho rằng AI không thay thế kỹ sư phần mềm mà đang làm thay đổi bản chất công việc. Ông cho biết các CTO trong ngành đều đồng thuận rằng AI giúp tăng năng suất, nhưng vẫn cần con người để xử lý các vấn đề phức tạp, sáng tạo và mang tính chiến lược. Điều này có nghĩa là AI không phải là một sự thay thế, mà là một công cụ hỗ trợ cho kỹ sư phần mềm.

Tuy nhiên, AI đã góp phần không nhỏ vào làn sóng sa thải hàng loạt tại nhiều tập đoàn công nghệ lớn. Microsoft đã công bố kế hoạch cắt giảm khoảng 9.000 nhân viên vào năm 2025 trong quá trình tái cấu trúc để tăng cường đầu tư vào AI. IBM cũng sa thải khoảng 8.000 nhân sự, chủ yếu thuộc bộ phận nhân sự, vốn được thay thế bằng các hệ thống AI tự động hóa quá trình tuyển dụng và quản lý nhân viên. Những thay đổi này cho thấy rằng AI đang có tác động đến thị trường lao động, nhưng không có nghĩa là AI là nguyên nhân chính.

Các chuyên gia cho rằng AI không phải là ‘kẻ thù’ của kỹ sư phần mềm. Daron Acemoglu, nhà kinh tế học MIT, cho rằng AI hiện tại chỉ ảnh hưởng đến khoảng 5% công việc và chưa đủ khả năng thay thế hoàn toàn con người. Ông cảnh báo rằng việc quá kỳ vọng vào AI có thể dẫn đến sai lầm chiến lược, và kêu gọi phát triển AI theo hướng hợp tác với con người, thay vì thay thế. Điều này có nghĩa là chúng ta cần phải tìm cách để AI và con người có thể làm việc cùng nhau, thay vì cạnh tranh.

Marc Kriguer cũng cho rằng AI chưa thể thay thế con người, thậm chí cả viết mã nguồn. Ông nhận định rằng nhiều công việc hiện nay yêu cầu kinh nghiệm với AI, nhưng ông không cảm thấy bị loại khỏi thị trường. Điều này cho thấy rằng kỹ sư phần mềm vẫn có thể tìm được việc làm, miễn là họ có thể thích nghi với những thay đổi trong ngành.

Dù đã mất việc nhiều lần, Marc Kriguer chưa bao giờ thất nghiệp quá 5 tháng. Hiện tại, ông đã nộp đơn cho khoảng 40 công ty và tham gia phỏng vấn tại 15 nơi. Ông nhận định rằng thị trường vẫn còn cơ hội cho kỹ sư phần mềm, và họ sẽ cần thích nghi với vai trò mới, kết hợp tư duy hệ thống, sáng tạo và khả năng làm việc cùng AI. Điều này có nghĩa là kỹ sư phần mềm cần phải có khả năng linh hoạt và thích nghi để có thể thành công trong môi trường mới.

Ngày 2/8, tại phường Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh, Trung ương Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam và Sở Y tế tỉnh Bắc Ninh đã phối hợp tổ chức Lễ phát động Chương trình Y tế thông minh dành cho cộng đồng tỉnh Bắc Ninh và Chương trình khám bệnh tiếp cận y tế toàn diện ‘Vì một Việt Nam khỏe mạnh hơn’. Sự kiện này đánh dấu bước khởi đầu quan trọng trong việc ứng dụng công nghệ hiện đại, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo và nền tảng kỹ thuật số, vào hoạt động chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Chương trình có sự tham gia của Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia; lãnh đạo Trung ương Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam; đại diện Sở, ban, ngành tỉnh Bắc Ninh, cùng đông đảo y bác sĩ, đoàn viên thanh niên và người dân địa phương.

Chương trình y tế thông minh, hay còn gọi là y tế số, là việc ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông để nâng cao chất lượng, hiệu quả và khả năng tiếp cận các dịch vụ y tế, bao gồm cả việc khám, chữa bệnh, quản lý bệnh và theo dõi sức khỏe. Mục tiêu của chương trình là tạo ra hệ thống y tế kết nối, thông minh và hiệu quả hơn, giúp giảm thiểu sai sót, tiết kiệm thời gian và chi phí cho cả người bệnh và hệ thống y tế.

Tiến sĩ, Bác sĩ Hà Anh Đức, Chủ tịch Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, cho biết: ‘Đảng, Nhà nước và ngành y tế nhấn mạnh về tầm quan trọng của việc phát triển y tế theo hướng khoa học – nhân văn – hiện đại – hội nhập. Với trọng tâm nâng cao năng lực y tế cơ sở, y tế cộng đồng gắn với chuyển đổi số, Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam và các đơn vị đã cụ thể hóa những định hướng lớn ấy thông qua Chương trình Tiếp cận Y tế toàn diện’.

Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, nhấn mạnh: ‘Tương lai của ngành y tế không được đo bằng những tòa nhà cao tầng hay thiết bị đắt tiền, mà được đánh giá bằng chính khả năng chạm tới từng người dân, nhanh hơn, gần hơn và nhân văn hơn’. Bộ Y tế đang kiên trì triển khai 3 định hướng lớn trong giai đoạn hiện nay, bao gồm đưa khám sức khỏe định kỳ toàn dân trở thành mục tiêu y tế quốc gia; bảo đảm tiếp cận công bằng trong chăm sóc sức khỏe; và xây dựng mạng lưới y tế thông minh cấp tỉnh.

Tại chương trình, Ban Tổ chức đã trao kinh phí hỗ trợ 10 ca phẫu thuật tim bẩm sinh cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn tại Bắc Ninh; tặng 10 suất quà cho các gia đình chính sách và 10 suất học bổng cho học sinh nghèo vượt khó. Thông tin về chương trình y tế thông minh và các hoạt động hỗ trợ cộng đồng đã thu hút sự quan tâm của đông đảo người dân.

Ngay sau lễ phát động, Chương trình ‘Tiếp cận y tế toàn diện – Health Equity’ đã tổ chức khám bệnh, tầm soát, tư vấn sức khỏe, tặng quà miễn phí cho hơn 1.200 người dân tại 3 phường Từ Sơn, Đồng Nguyên và Phù Khê. Chi tiết về chương trình khám bệnh và các hoạt động hỗ trợ y tế đã được người dân ghi nhận và đánh giá cao.

Trong một bước tiến quan trọng đánh dấu sự tích hợp của trí tuệ nhân tạo vào lĩnh vực nghệ thuật, robot thông minh “Học bá01” đã làm lịch sử khi trở thành nghiên cứu sinh tiến sĩ đầu tiên tại Trung Quốc. Robot này được chấp nhận vào chương trình nghiên cứu sinh tiến sĩ ngành Kịch nghệ và Điện ảnh tại Học viện Sân khấu Thượng Hải, niên khóa 2025-2026.

Với khả năng nhận thức và xử lý thông tin tương tự như con người, “Học bá01” sẽ tham gia vào các lớp học cùng các nghiên cứu sinh tiến sĩ người thật trong suốt 4 năm tới. Robot này được mô tả là “Nghệ sĩ biểu diễn thông minh hiện thân”, “Người sáng tạo thuật toán Opera”, “Nhà khám phá nghệ thuật và công nghệ” và “Người kế thừa Opera Kỹ thuật số”, đại diện cho một bước tiến quan trọng trong việc tích hợp trí tuệ nhân tạo vào lĩnh vực nghệ thuật.

Hình dạng vật lý của “Học bá01” được tối ưu hóa từ robot “Walker2”, với chiều cao 1,75 mét và nặng khoảng 30 kg. Chương trình giảng dạy của robot này sẽ bao gồm các mô-đun cơ bản, nghệ thuật, hệ thống và nhiệm vụ, liên quan đến các lĩnh vực như nhận thức và mô hình hóa nhận thức, hợp nhất dữ liệu đa phương thức và đánh giá kết quả dưới dạng “bảo vệ luận án”.

Công ty TNHH Robot Droid Thượng Hải, đơn vị chế tạo người máy, cho biết “Học bá01” sẽ được đào tạo chuyên sâu về hí khúc, biểu diễn, biên kịch, thiết kế sân khấu… cũng như nghiên cứu về sản xuất hí kịch dựa trên mạng LSTM. Robot này cũng sẽ có cơ hội học tập tại Phòng thí nghiệm trọng điểm “AI + Nghệ thuật biểu diễn” và Phòng thí nghiệm trọng điểm về Đổi mới tích hợp Nghệ thuật biểu diễn kỹ thuật số của Bộ Văn hóa và Du lịch Trung Quốc.

Sự kiện này đánh dấu một thử nghiệm giáo dục đột phá, hướng đến việc tích hợp trí tuệ nhân tạo tạo sinh vào sáng tác kịch nghệ và đưa trí thông minh hiện thân vào đào tạo biểu diễn chuyên biệt. Việc “Học bá01” trở thành nghiên cứu sinh tiến sĩ robot thông minh đầu tiên của Trung Quốc mở ra một cuộc khám phá liên ngành mới về “sự kết hợp giữa công nghệ và nghệ thuật”. Đây có thể được xem là một bước tiến quan trọng trong việc xác định vai trò của trí tuệ nhân tạo trong tương lai của ngành nghệ thuật và giáo dục.

Để hiểu rõ hơn về tiềm năng của “Học bá01” và chương trình đào tạo mà robot này sẽ tham gia, có thể tham khảo thông tin chi tiết về chương trình nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Học viện Sân khấu Thượng Hải và các dự án liên quan đến tích hợp trí tuệ nhân tạo vào nghệ thuật.

Ủy ban châu Âu (EC) đã chính thức ban hành hướng dẫn chi tiết về quy định đối với các nhà cung cấp mô hình có khả năng sinh ngôn ngữ (GPAI) và được huấn luyện với khối lượng tính toán lớn. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc quản lý và kiểm soát sự phát triển của công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) trong khu vực.

Các nhà cung cấp GPAI hiện phải công khai thông tin rõ ràng về dữ liệu huấn luyện và tuân thủ nghiêm các quy định về bản quyền. Để đảm bảo tính minh bạch, EC đã công bố một biểu mẫu chuẩn để các nhà phát triển sử dụng trong việc tóm tắt dữ liệu đào tạo. Biểu mẫu này sẽ giúp các cơ quan chức năng đánh giá mức độ minh bạch và rủi ro của từng mô hình AI.

Ngoài ra, EC cũng công nhận một Bộ quy tắc thực hành tự nguyện, do nhóm chuyên gia độc lập xây dựng, là phù hợp với yêu cầu của Đạo luật AI. Các nhà cung cấp AI ký kết và tuân thủ bộ quy tắc này sẽ được giảm nhẹ một số thủ tục hành chính và hưởng lợi từ sự rõ ràng trong khung pháp lý.

Thời hạn để các nhà cung cấp GPAI mới đưa vào thị trường EU đáp ứng đầy đủ các quy định là ngày 2/8/2025. Đối với các mô hình đã ra mắt trước thời điểm này, hạn cuối để cập nhật và bảo đảm tuân thủ là ngày 2/8/2027. Các mô hình AI được đánh giá là tiên tiến hoặc có nguy cơ gây rủi ro hệ thống cao sẽ phải tuân thủ các yêu cầu bổ sung, bao gồm thông báo trước với EC, thiết lập cơ chế bảo mật, giám sát hậu kiểm và bảo đảm an toàn kỹ thuật.

Việc chính thức đưa các quy định GPAI vào thực thi đánh dấu một bước tiến lớn trong chiến lược quản lý công nghệ cao của EU. Không chỉ tạo hành lang pháp lý cho phát triển AI trong khu vực, động thái này còn góp phần định hình các tiêu chuẩn toàn cầu, hướng tới một hệ sinh thái công nghệ vì con người, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và hạn chế các rủi ro xã hội do AI gây ra.

Đạo luật AI của EU được triển khai theo từng giai đoạn, bắt đầu có hiệu lực từ ngày 2/8/2024. Phần lớn các quy định sẽ được áp dụng từ ngày 2/8/2026. Tuy nhiên, một số điều khoản nghiêm ngặt đã được thực thi sớm từ ngày 2/2 năm nay, bao gồm lệnh cấm các hệ thống AI bị đánh giá là có rủi ro không thể chấp nhận.

Việc AI Act có hiệu lực là một bước tiến quan trọng, thể hiện quyết tâm của EU trong việc định hình một tương lai AI minh bạch, an toàn và có lợi cho tất cả mọi người. Đây không chỉ là một cột mốc quan trọng đối với châu Âu mà còn là một hình mẫu cho các quốc gia khác trên thế giới trong việc xây dựng khuôn khổ pháp lý cho lĩnh vực AI.

Ủy ban châu Âu đã công bố một bộ quy tắc thực hành mới về trí tuệ nhân tạo (AI), hướng tới các mô hình AI mạnh mẽ, với mục tiêu hỗ trợ các nhà cung cấp tuân thủ theo Đạo luật AI sắp có hiệu lực từ ngày 2/8. Bộ quy tắc này đặt trọng tâm vào các vấn đề quan trọng bao gồm tính minh bạch, quyền sở hữu trí tuệ, an toàn và bảo mật. Một số gã khổng lồ công nghệ như Amazon, Google, Microsoft và IBM, cũng như các nhà cung cấp AI khác như Open AI, Mistral AI của Pháp và công ty khởi nghiệp Aleph Alpha của Đức đã cam kết tham gia vào bộ quy tắc này.

Các công ty này sẽ phải tuân thủ các nguyên tắc nhằm đảm bảo sự phát triển và triển khai AI một cách có trách nhiệm. Bộ quy tắc này đề ra các tiêu chuẩn cụ thể cho việc phát triển và sử dụng AI, bao gồm việc cung cấp thông tin minh bạch về nguồn gốc và cách thức hoạt động của các mô hình AI, cũng như các biện pháp bảo vệ bản quyền và đảm bảo an toàn cho người dùng.

Tuy nhiên, không phải tất cả các công ty công nghệ lớn đều sẵn sàng tham gia bộ quy tắc này. Meta, một trong những công ty công nghệ hàng đầu, đã từ chối tham gia, cho rằng bộ quy tắc có thể hạn chế sự đổi mới và rằng châu Âu đang đi sai hướng trong việc phát triển AI. Mặc dù vậy, Meta vẫn sẽ phải tuân thủ các nghĩa vụ theo Đạo luật AI khi nó có hiệu lực.

Google, một công ty khác có tham gia vào bộ quy tắc, đã bày tỏ lo ngại về các quy định AI của châu Âu và cách chúng có thể ảnh hưởng đến đổi mới. Ông Kent Walker, Chủ tịch phụ trách các vấn đề toàn cầu của Alphabet (công ty mẹ của Google), cho biết mặc dù bộ quy tắc cuối cùng đã tiến gần hơn đến việc hỗ trợ các mục tiêu kinh tế và đổi mới của châu Âu, nhưng công ty vẫn lo ngại rằng Đạo luật và bộ quy tắc này có thể làm chậm quá trình phát triển AI ở châu Âu.

Trước đó, Ủy ban châu Âu đã yêu cầu các nhà cung cấp có mô hình GPAI (General Purpose AI) trên thị trường phải ký kết trước ngày 1/8. Từ ngày 2/8, 27 quốc gia thành viên EU sẽ chỉ định các cơ quan giám sát quốc gia để đảm bảo các doanh nghiệp trong nước tuân thủ Đạo luật AI. Mức phạt đối với các trường hợp vi phạm có thể lên tới 15 triệu euro hoặc 3% doanh thu hàng năm của công ty.

Các chuyên gia cho rằng bộ quy tắc này là một bước quan trọng hướng tới việc thiết lập một khuôn khổ pháp lý rõ ràng cho sự phát triển và sử dụng AI ở châu Âu. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức và câu hỏi về cách các quy định này sẽ được triển khai và thực thi trong thực tế.