Trong bối cảnh tình hình an ninh tại châu Âu vẫn còn phức tạp, Anh, Nhật Bản và Italy đang tăng cường hợp tác để phát triển máy bay tiêm kích thế hệ thứ sáu, Tempest. Dự án này được kỳ vọng sẽ trở thành một phần quan trọng trong chiến lược quân sự của NATO, giúp các quốc gia này duy trì lợi thế trong lĩnh vực hàng không quân sự.
Máy bay tiêm kích Tempest được thiết kế để có khả năng bay siêu thanh, xuyên qua hệ thống phòng không đối phương và tiến hành các cuộc tấn công sâu vào lãnh thổ địch mà không cần tiếp nhiên liệu. Với kích thước lớn hơn các thế hệ trước, Tempest sẽ được trang bị bình nhiên liệu dung tích lớn và hệ thống vũ khí tối tân, bao gồm tên lửa và radar có khả năng xử lý dữ liệu nhanh gấp 10 lần so với các hệ thống hiện tại. Điều này cho phép Tempest thực hiện các nhiệm vụ chiến đấu với hiệu suất cao hơn.
Tempest dự kiến sẽ thay thế dần dòng Eurofighter Typhoon và hỗ trợ các phi đội F-35 trong tương lai. Các chuyên gia quân sự cho rằng, trong trường hợp xảy ra xung đột với Nga, Tempest có thể nhanh chóng cất cánh từ các sân bay tại Anh, thực hiện nhiệm vụ phá hủy hệ thống phòng không và căn cứ không quân quan trọng của đối phương, sau đó hỗ trợ bộ binh với kho vũ khí phong phú gấp đôi F-35. Điều này thể hiện sự kỳ vọng lớn vào khả năng chiến đấu của Tempest.
Dự án Tempest được triển khai trong khuôn khổ chương trình hợp tác quốc tế GCAP (Global Combat Air Program), với mục tiêu đưa máy bay vào biên chế từ năm 2035. GCAP là sự kết hợp giữa dự án Tempest của Anh và chương trình Mitsubishi FX của Nhật. Theo thỏa thuận được ký vào cuối năm 2022, Nhật Bản sẽ đầu tư 4 tỷ yên, trong khi Anh cam kết 2 tỷ bảng cho đến năm 2025. Sự hợp tác này thể hiện cam kết mạnh mẽ của các quốc gia đối với dự án.
Dự án này cũng được xem là đối trọng trực tiếp với chương trình FCAS do Pháp, Đức và Tây Ban Nha phát triển. Trụ sở chính của GCAP đặt tại Anh, quy tụ 2.800 chuyên gia và khoảng 600 tổ chức tham gia. Một mô hình thử nghiệm với thiết kế khí động học tiên tiến đã được giới thiệu tại Triển lãm Hàng không Farnborough hồi tháng 7/2024. Điều này cho thấy sự tiến triển nhanh chóng của dự án.
Mục tiêu của chương trình không chỉ là thay thế các dòng máy bay đã cũ mà còn nhằm đối phó với các dòng tiêm kích thế hệ mới như Su-57 của Nga và J-20 của Trung Quốc, những mẫu máy bay đã được trang bị công nghệ tàng hình và tốc độ siêu vượt âm. Việc phát triển Tempest thể hiện nỗ lực của Anh, Nhật Bản và Italy trong việc duy trì sự cạnh tranh và đảm bảo an ninh quốc phòng trong bối cảnh quốc tế đang thay đổi nhanh chóng.